ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ သၽွမ္းလူမ်ိဳး လူဦးေရငါးသိန္းခန႔္ရွိေနၿပီး သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံမွုအရ  သုံးသိန္း ခန႔္ရွိေၾကာင္း သၽွမ္းမ်ိဳးႏြယ္စု ေရးရာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕ထံမွသိရသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္၌ ေကအိုင္ေအႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္ တို႔ျဖစ္ပြားေနေသာစစ္ပြဲေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ သၽွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားအေပၚ တပ္သားစုေဆာင္းျခင္း၊ဆက္ေၾကးေကာက္ခံျခင္း၊ လူမ်ိဳးခြဲဲဲျခားဆက္ဆံခံေနရျခင္းမ်ားရင္ဆိုင္ေနရသည္ဟု ေဒသခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဆိုသည္။

၀ါေရွာင္ဆရာေတာ္

သို႔ျဖစ္ရာ စစ္ေဘးေရွာင္ သၽွမ္းဒုကၡသည္အမ်ားစု ေနထိုင္ရာ ၀ုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ သာဂရဒုကၡသည္စခန္းကို ေထာက္ပံ့ကူညီေရး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ဆရာေတာ္ အရွင္ဝိဇရ(ဝါေရွာင္ဆရာေတာ္)ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ၍ သၽွမ္း ႏွင့္ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားအၾကား အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္နိုင္ေရး နည္းလမ္းမ်ားကို ေမးျမန္းထားသည္မ်ားအနက္မွ ေကာက္ႏွုတ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ေမး။    ။ ဘုန္းဘုန္း အေနနဲ႔ ဘယ္လိုေၾကာင့္သၽွမ္းလူမ်ိဳးေတြအေပၚ ကူညီျဖစ္ခဲ့လဲ။
ေျဖ။  ။အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္ေအ ႏွစ္ဖက္စစ္ျဖစ္ၾကတဲ့အခါမွာဒုကၡေရာက္သြားတာက ကခ်င္မွာရွိတဲ့ ဘုန္းဘုန္းတို႔ သၽွမ္းလူမ်ိဳးေတြပါ။ လူမွုကြန္ယက္ တို႔ မီဒီယာတို႔မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘာေတြျဖစ္လဲဆိုတာ လူေတြက မသိဘူးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဘုန္းဘုန္းတို႔ကဒါအားနည္းတဲ့သူဘဲကူညီမယ္ဆိုၿပီးပါ၀င္လာရတာျဖစ္တယ္။

ေမး။    ။ ကခ်င္ျပည္တြင္းစစ္ၾကားမွာသၽွမ္းေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးဘုန္းဘုန္းရဲ့ အျမင္ကိုေျပာျပေပးပါ။
ေျဖ။    ။အစိုးရနဲ႔ ေကအို္င္ေအစစ္ျဖစ္လို႔ သၽွမ္းေတြကႏွစ္ဖက္ညပ္ေနတဲ့ ကိစၥက ေသခ်ာေပါက္ပဲလုံးဝ ျငင္းဆန္လို႔မရပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္ကဒီကိစၥကိုမရပ္ဘူးဆိုရင္ သၽွမ္းေတြရင္ထဲမွာစူးေနတဲ့ေျငာင့္ေတြ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ႀကီးေနၿပီ။ သၽွမ္းေတြကငတ္ျပတ္ေနတာလည္းျဖစ္တယ္။ညႇပ္ေနတာလည္းျဖစ္တယ္။

ေမး။    ။ အဲဒီကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သၽွမ္းေတြရဲ့ ခံစားခ်က္အရမ္းျပင္းထန္လာတယ္လို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ အဲဒီအက်ိဳးဆက္ကဘာေတြမ်ား ျဖစ္နိုင္မလဲ။
ေျဖ။    ။ တစ္ခ်ိဳ႕သၽွမ္းလူႀကီးေတြက်ေတာ့ မၾကည့္ရက္မခံစားနိုင္လို႔ေျပာဆိုလာတာရွိ တယ္။ အဲလိုျဖစ္ လာေတာ့ ခံစားခ်က္ကို ဦးတည္ၿပီး ေျပာတဲ့ အခ်ိန္မွာ နားလည္မွုေတြ လြဲလာတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ခံစားရတာ ေတြမွန္ တယ္။ ဘုန္းဘုန္းတို႔ လည္း ခံစားရတယ္။ ခံစားခ်က္ တစ္ခုေလးနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ မျဖစ္ဘူး။
ႏွစ္ဖက္ စစ္တိုက္ သူမ်ားရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ေျပာဆိုခ်က္ေၾကာင့္ သၽွမ္းေတြက နိုင္ငံေရး မာယာကြန္ယက္ လူမ်ိဳးေရးမာယာကြန္ယက္ထဲနစ္ေနၿပီ။ သၽွမ္းေတြ ကမာယာကြန္ယက္မွာထိုးသြင္းခံေနရတယ္။အဲဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ စစ္တိုက္ေနသူ ေတြက စစ္ပြဲေတြ ခ်က္ခ်င္း ရပ္သင့္တယ္။

ေမး။    ။ ဆိုေတာ့ ေနာက္ ဒီကိစၥကိုေျပလည္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္သင့္သလဲ။
ေျဖ။    ။ ၂ဖက္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔အဓိကေတာ့ ဒီကိစၥကိုေျပလည္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ ဘယ္သူ႔စကားဘဲျဖစ္ျဖစ္ နားေထာင္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ရွိမွရမယ္။ အခုကနားမေထာင္ေပးၾကဘူးေလ။
ငါဘဲမွန္တယ္ ဆိုၿပီးမာန္တက္ေနၾကတယ္။ ဒါဆိုမွားတာကသၽွမ္းဒုကၡသည္ေတြလား ဘယ္သူမွားတယ္ဆိုတာထက္ ဘယ္ဟာမွား ေနသလဲ ဆိုတာကို ရွာရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီသၽွမ္းနဲ႔ကခ်င္လူငယ္ေတြဟာလူႀကီးေတြရဲ့ အမုန္း သမိုင္းေၾကာင္းထဲကို ဝင္မရွုပ္ မိပါေစနဲ႔။ ကခ်င္နဲ႔သၽွမ္းလူငယ္ေတြရဲ့ အနာဂတ္ကို ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ လူသားဝါဒနဲ႔သြားၾကပါ။ အဓိကေတာ့ ေျပာေပးတဲ့ လူရဲဲ့စကားကို နားေထာင္ၾကမွာ လားဆိုတာေပါ့။  

ေမး။    ။ ျပႆနာရဲ့ အရင္းခံကဘာေတြျဖစ္မလဲ။
ေျဖ။    ။ အဲဒီမွာ က တြန္းတဲ့သူမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ကခ်င္ေတြက သူတို႔အမ်ိဳးသား လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေရွ႕ကိုတိုးတဲ့အခ်ိန္မွာ သၽွမ္းေတြကိုတြန္းသြားတယ္။ သၽွမ္းေတြ အခု ျဖစ္ပုံကကခ်င္ေတြက တြန္းေတာ့ သၽွမ္းေတြက ခံရတာေလ။ ဘယ္လိုဘဲျဖစ္ျဖစ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ သၽွမ္းနဲ႔ကခ်င္ေနရမွာဘဲ။

ေမး။    ။ ဒီလိုအတူေနၾကရမွာဆိုေတာ့ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းယွဥ္တြဲေနထိုင္နိုင္ၾကဖို႔ ဘာေတြ လိုမလဲ။
ေျဖ။    ။ အဓိကေတာ့ တတိယလူလိုအပ္တယ္။ တတိယလူဆိုတဲ့ ေနရာမွာ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္လိုတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ကခ်င္လူငယ္နဲ႔ သၽွမ္းလူငယ္ေတြ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ လွုံ႔ေဆာ္မွုေတြလုပ္ရမယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာအဲဒါေတြလုပ္တာမရွိေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း တရားဥပေဒေဘာင္ထဲက ျဖစ္ရမယ္။ အဲလိုလုပ္တဲ့အခါမွာလူတတ္ႀကီးလိုမလုပ္ဘဲ လူငယ္ေတြရဲ့ရင္ထဲမွာ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုမြတ္သိပ္ေနပါတယ္ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနခ်င္ပါတယ္ဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုရ မယ္။ လူငယ္ေတြက လူႀကီးေတြရဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းကို ယူၿပီး ေကာ္ပီ မလုပ္မိဖို႔အေရးႀကီး တယ္။သမိုင္းကို သမိုင္းအတိုင္း ထားခဲ့ဖို႔ လိုတယ္။


ေမး ။ ။ ဘုန္းဘုန္းရဲ့ အဓိက ဆႏၵက ဘာျဖစ္မလဲ။
ေျဖ။ ။ အခုကဖြဲမီးေလာင္ေနၿပီ။ ဘုန္းဘုန္းတို႔ကမီးကို ၿငိမ္းလဲၿငိမ္းေစခ်င္တယ္ ၿငိမ္လည္း ၿငိမ္ေစခ်င္တယ္ အဓိက ႏွစ္ခ်က္ကပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းေတြ အက်င့္သိကၡာေကာင္းေတြ လူႀကီးအုပ္စု ၁ လိုပါတယ္။၂ က ကခ်င္လူငယ္ သၽွမ္းလူငယ္ ေတြ ဒီႏွစ္ခုကအျမန္ဆုံးအေရးေပၚလုပ္ၿပီးမွ အေဖအေမမိဘေတြ လူႀကီးေတြ ကခ်င္ျပည္မွာရွိတဲ့ သၽွမ္းလူႀကီးေတြ ကခ်င္လူႀကီးေတြ ကိုသမီးတို႔ အေဖတို႔ အေမတို႔ သမိုင္းကိုသမိုင္းအတိုင္းထားၿပီးမွ သမိုင္းထဲက သင္ခန္းစာ ယူၾကရေအာင္ ပါ သမီးတို႔ ထမ္းရြက္ေပးပါတယ္ အမုန္းကိုမထမ္းရြက္ခိုင္းပါနဲ႔ အားလုံးလူေတြပါဘဲမဟုတ္ဘူးလား သၽွမ္းတံဆိပ္ထဲ့လိုက္ရင္ သၽွမ္းက ၿဂိဳလ္ႏွစ္လုံးေပါက္ေနလို႔လားကခ်င္လည္း ၿဂိဳလ္ ႏွစ္လုံးေပါက္ ေနလို႔လား အကုန္လူေတြႀကီးပဲ။

အခုလိုေျဖၾကားေပးတဲ့ဆရာေတာ္ကိုေက်းဇူးတင္ပါသည္။