သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း အထင္ကရ အင္းေလးကန္ ခမ္းေျခာက္မွုမွကင္းေဝးေစေရး အတြက္ ရႊံ့စုပ္စက္ မ်ား ၀ယ္လိုက္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ၄င္းစက္မ်ား အသုံးျပဳနိုင္ရန္ နိုင္ငံတကာ ပညာရွင္မ်ားကိုေစာင့္ဆိုင္းေနရ သျဖင့္ လုပ္ငန္းမစတင္ရေသးဟု သိရသည္ ။

ယခုႏွစ္ မတ္လက ျမင္ရေသာ အင္းေလးကန္

တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ေရခမ္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ၾကဳံေတြ႕ေနရေသာ အင္းေလး ကန္ေဒသအတြက္ ရႊံ့မ်ား စုပ္ထုတ္ရန္ အင္းေလးကန္ရန္ပုံေငြမွ ရႊံ့စုပ္စက္ မ်ားကို ၀ယ္ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Save The Inle Lake အဖြဲ႕ ကိုခင္ေမာင္လတ္ ကေျပာသည္ ။


“ ရႊံ့စုပ္စက္ ၈ စီး ေျမေကာ္စက္ ၃ စီးကို ၂၀၁၅ ဧၿပီ လတုန္းက ၀ယ္တယ္ ။ က်ပ္သိန္းေျခာက္ ေထာင္ကုန္က်တယ္ ။ စက္ေတြက မတ္လ ကုန္ေလာက္ မွာေရာက္လာတယ္ယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစက္ေတြကို လက္ေတြ႕ အသုံးျပဳ ဖို႔ ေဟာ္လန္နိုင္ငံက အင္ဂ်င္နီယာေတြ ကိုေစာင့္ ေနရတယ္ ။ အလုပ္မစ ရေသးဘူး ” ဟု ၄င္းကဆိုသည္ ။


ျပည္တြင္းျပည္ပ ဘုရားဖူးဧည့္သည္ အမ်ားဆုံးလည္ပတ္ေ သာ ေညာင္ေရႊေ လဆိပ္ႏွင့္ ေဖာင္ေတာ္ဦး ဘုရားအနီးတစ္ဝိုက္တြင္ ေရမခမ္းေျခာက္ေရးအတြက္ ဆည္ေျမာင္း ဦးစီး ဌာနမွ တူးေဖာ္မွုမ်ားျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း ၄င္းပတ္ဝန္း က်င္ရြာေပါင္း ၈၀ ခန႔္မွာ ေရခမ္းေျခာက္မွုေၾကာင့္ သြားလာရ ခက္ခဲေနေၾကာင္း အင္းေလးေဒသခံ မ်ားကေျပာ သည္ ။


ယခင္ႏွစ္ မိုးေရခ်ိန္ အမွတ္ ၄၅ လက္မခန႔္ ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ၃၀ လက္မခန႔္သာ ရွိေတာ့ ေၾကာင္းအင္းေလးေဒသခံ မ်ားရွင္းျပသည္ ။


“ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကအင္းေလးကန္ တကယ္ေရမခမ္းပါဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတယ္ ။ လယ္ / ဆည္ဌာနက ဧည့္သည္ေတြအလည္မ်ားတဲ့ေနရာဘဲ လုပ္ေပးတာ ။ ပတ္ဝန္းက်င္ရြာ ေတြမွာ ေရခမ္းလို႔ေလွနဲ႔သြားဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲေနၿပီ ။ ရြာမ ၊ အင္းေပါခုံ ေတြမွာဆို ေလွကို မနည္းလႊတ္ ေအာင္ေမာင္းေနရတယ္ ” ဟု စက္ေလွသမား ကိုအဲေဖာက ေျပာသည္ ။


အင္းေလးေဒသေရခမ္းေျခာက္မွုေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား တစ္ႏွစ္ ထက္တစ္ႏွစ္ ခက္ခဲလာၿပီး ယခုႏွစ္ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေစ်းႏွုန္း မ်ားအရင္ႏွစ္ ထက္ ျမႇင့္မားနိုင္ေၾကာင္း ခရမ္းခ်ဥ္သီးကုန္စည္ဒိုင္မ်ားမွသိရသည္ ။


အင္းေလးေဒသတြင္ စပါး ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၊ င႐ုပ္သီး ၊ ဘူးသီး၊ခရမ္းသီး ၊ မုန္လာ ထုတ္ စသည့္သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳး လၽွက္ရွိၿပီး ယခုႏွစ္လည္း ယထင္ႏွစ္မ်ား ထက္ေစာစီးစြာ ေရခမ္းေျခာက္ေနသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး မေအာင္ျမင္မည္ ကို ေဒသခံမ်ားစိုးရိမ္ေနၾကသည္ ။


“ အင္းေလးကန္ကိုထိန္းသိမ္းဖို႔ဆိုတာ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရျပည္နယ္အစိုးရ နိုင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံေတြပူးေပါင္းမွ ရမယ္လို႔ထင္တယ္ ။ အင္းေလးကန္ရန္ပုံေငြေတြ တစ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္မနည္းဘူး ။ ျပည္တြင္းျပည္ပဧည့္သည္ေတြ လဲ မနည္းဘူးလာၾကတာ ။ ေနာက္ၿပီး အင္းေလးနဲ႔အနီးနားမွာရွိ တဲ့ ေတာင္ေ ပၚေဒသေတြမွာ သစ္ပင္ေတြ ျပန္စိုက္ ဖို႔လိုတယ္ ၊ ေရေတြထိန္းသိမ္း ထားနိုင္ေအာင္ ဆည္မ်ားမ်ားေဆာက္ ေပးဖို႔လိုတယ္ ။ လက္ရွိ အင္းထဲမွာ ဆည္ ၃ ခုပဲရွိတယ္ ” ဟု အင္းေလးကန္ထိန္းသိမ္းေရးအ တြက္ လွုပ္ရွားေနသူ တစ္ဦးကဆိုသည္ ။


အင္းေလးေဒသတြင္ တိုက္နယ္ ေပါင္း (၄၃) ခုရွိၿပီး ေက်းရြာေပါင္း (၄၄၄) ရြာရွိသည္ ။ ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလေရာက္လၽွင္ေရခန္း ေျခာက္မွုေနရာအႏွံ့၌ ျဖစ္ပြားရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ ။


အစိုးရသစ္သို႔အာဏာလြဲေျပာင္းခါနီးဆဲဆဲ ၂၀၁၆ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ သၽွမ္းျပည္ နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ေဟာင္းမွ အင္းေလးကန္ နိုင္ငံျခားသားဝင္ေၾကး တင္ဒါ ေခၚယူပြဲအား ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ရာ က်ပ္သိန္းေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ တင္ဒါေအာင္ခဲ့သည္္ဟု သိရပါသည္ ။