(PNLO)အတြင္းေရးမွူး ဦးခြန္ျမင့္ထြန္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ (၇) ဦးနဲ႔ မီးရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႕ ဂ်ဴလိုင္လ (၂၇) မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး နိုင္ငံေရးေဆြး ေႏြးဖို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ဆုံးျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ခြန္ဥကၠာကေျပာပါတယ္။ ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းနဲ႔ နိုင္ငံေရးေဆြး ေႏြးရာမွာ ထိုင္းနိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံခ်ိန္က ပမာဏသေဘာတူညီခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အခ်က္ (၆) ခ်က္ကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးသြားၿပီး သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးမွုတစုံတရာေတာ့မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဗိုလ္မွူးႀကီး ခြန္သူရိန္ကေျပာပါတယ္။ ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး PNLO ရဲ့ အတြင္းေရးမွူးလဲျဖစ္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္လဲျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္မွူးႀကီး ခြန္သူရိန္ကို သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။ ။ ဂ်ဴလိုင္လ ေနာက္ဆုံးပတ္က PNLO နဲ႔အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျပည္တြင္းမွာေတြ႕ဆုံၾကတယ္လို႔ ေျပာတယ္ခင္ဗ်။ ဘာအေၾကာင္းေတြေဆြးေႏြးလဲခင္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ဂၽြန္လတုန္းက နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းနဲ႔ က်ေနာ္ တို႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္မွာေတြ႕ၾကတယ္။ အဲဒီမွာေတြ႕တုံးက က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခ်က္ ၆ ခ်က္ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးသေဘာတူထားပါတယ္။ ဦးေအာင္မင္းက က်ေနာ္တို႔ကိုေျပာတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ခင္ အစိုးရရဲ့ျဖစ္ ေပၚေျပာင္းလဲမွုကို ေလ့လာပါလို႔ ဖိတ္ေခၚလို႔ က်ေနာ္တို႔ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ တျခားအပစ္ရပ္ေတြလို အပစ္ရပ္ သေဘာ တူညီတာေတြ ပဏာမအဆင့္ေဆြးေႏြးတာေတြမရွိပါဘူး အဓိကအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ သြားေရာက္ေလ့လာတာဘဲျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။ ။ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္က ဘယ္ေတြေရာက္ေသးလဲခင္ဗ်ား။
ေျဖ။ ။ ေတာင္ႀကီး၊ ဟိုပုန္း၊ ရန္ကုန္၊ သထုံ၊ ဘီးလင္း ေတြေရာက္ပါတယ္။ အားရမွုေတြလဲရွိခဲ့ပါတယ္။ လူထုနဲ႔ေတြဆုံ ခဲ့တယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ေလ့လာမွုပါဘဲ။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာျပစရာရွိတာေတြ ရွင္းလင္းစရာရွိတာေတြနဲ႔ စည္း႐ုံးေရး သေဘာမ်ိဳးပါ။

ေမး။ ။ လူထုအေပၚနဲ႔ အပစ္ရပ္အေပၚ ဘယ္လိုရပ္တည္ခ်က္ေတြရွိလဲ။
ေျဖ။ ။ အဓိကအားျဖင့္ လူထုအေပၚရပ္တည္ခ်က္က - လူထုအေနနဲ႔ တကယ္ဘဲ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖို႔အတြက္ ေခတ္အလိုက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အေျခအေနအရ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကေနစရမယ္။ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မေပၚေပါက္ တဲ့ကာလပတ္လုံး က်ေနာ္တို႔လူထု ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနဦးမယ္။ လူထုအေပၚရပ္တည္မွုကေတာ့ လူထုလြတ္ေျမာက္ေရး၊ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚေပါက္ေရးဆိုတာ မေျပာင္းလဲပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က အပစ္ရပ္စဲထားေပမယ့္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးမရေသးဘူး။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ အဖြဲ႕အစည္းအားလုံး နိုင္ငံေရးအရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြား မယ္ဆိုတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ ရွိပါတယ္။

ေမး။ ။ အရင္တေခါက္အပစ္ရပ္တာနဲ႔ ဒီတေခါက္ထပ္အပစ္ရပ္ဖို႔ အေျခအေနဘယ္လိုကြာျခားလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီတေခါက္အပစ္ရပ္တာဟာ ပထမတႀကိမ္အပစ္ရပ္တာနဲ႔ ကြာျခားတာရွိပါတယ္။ ၁၉၈၉- ၁၉၉၀ ဝန္းက်င္ လုပ္ခဲ့ တဲ့ အပစ္ရပ္ကာလမွာ အစိုးရက အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ေတြကို စီးပြါးေရးမက္လုံးေတြေပးၿပီး အခြင့္အေရးေပးတာရွိတယ္။ အခုတေခါက္အပစ္ရပ္တာေတာ့ အထူးေဒသေတြဘာေတြ မရွိပါဘူး။ ေနာက္တခု စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မွုနဲ႔ အစိုးရပုံသ႑ာန္ ျခားနားမွုေလးေပါ့ေနာ္။ အရင္တေခါက္အပစ္ရပ္တုန္းက နိုင္ငံတကာရဲ့စိတ္ပါဝင္စားမွုသိပ္မရွိဘူး။ အခုတေခါက္က နိုင္ငံတကာရဲ့စိတ္ဝင္စားမွုမ်ားတယ္။ ကြာျခားခ်က္ေလးေတြေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္နိုင္ငံေရးကိစၥမွာေတာ့ အရင္တေခါက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန႔္က “ အပစ္ရပ္ဖို႔အတြက္ေတာ့လာပါ။ နိုင္ငံေရးကိုေတာ့ လာမယ့္အစိုးရသစ္မွာေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့ ” လို႔ေျပာတယ္။ ဒီတေခါက္အပစ္ရပ္တာလဲ “အခု အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေႏြးမယ္။ နိုင္ငံေရးကိုလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးမယ္” ဆိုတာ ေျပာျပန္တယ္။ ဒီကိစၥေတာ့ အရင္တေခါက္နဲ႔ခပ္ဆင္ဆင္ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္တခုတေခါက္လဲ နိုင္ငံေရးကို လာမယ့္အစိုးရမွာ ေဆြးေႏြးပါလို႔ မၾကားခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေဆြးေႏြးဖို႔ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ အစိုးရဖက္က အခ်ိဳ႕ကို ဖြင့္ေပးတာဟာ အေကာင္းဆုံးဘဲလို႔ ျမင္မိပါတယ္။

ေမး။ ။ သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ဆိုရင္ ဒုတိယအႀကိမ္ အပစ္ရပ္ၿပီဆိုတာေတာင္မွ ယေန႔ထိ ထိုးစစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ျခင္း ခံေနရေသးတယ္။ ဒီအေနအထားအေပၚေကာ ဘယ္လိုျမင္မိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ၾကားမွာ အာဏာပါဝါ အသုံးခ်မွုအေပၚ မတူတာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အစိုးရက တကယ္ဘဲ အပစ္ရပ္စဲေရး လုပ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵရွိေပမယ့္ စစ္တပ္ထဲမွာေတာ့ နည္းပါးတဲ့ဆႏၵရွိတယ္။ သူတို႔ၾကားမွာ အေပးအယူ လုပ္ဖို႔လိုအပ္ေနေသးတယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။

ေမး။ ။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္လာတာ တႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ တိုးတက္မွုရွိတယ္လို႔ျမင္ ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ သမၼတႀကီးကေျပာခဲ့တာဘဲ။ ေျမျပန႔္မွာေနတဲ့ဗမာအမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ ေတာင္ေပၚမွာေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ ဖြံ့ၿဖိဳးမွုအဆင့္မညီမၽွေသးဘူးျဖစ္ေနတယ္။ သမၼတဟာ တိုင္းရင္းသားေတြေဒသကိုေျမ္ျပန႔္ မွာလို လမ္းတံတားတိုးတက္မွုေတြလုပ္ေပးဖို႔ဆႏၵရွိမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားနဲ႔ ဗမာၾကားမွာ အျမင္တိမ္းေစာင္းမွု မရွိေတာ့ ဘူးလို႔ သမၼတကေျပာတယ္။ သမၼတရဲ့ယူဆခ်က္ဟာ မမွန္ဘူးလို႔မေျပာပါဘူး။ တခ်ိဳ႕အားျဖင့္သာမွန္ပါတယ္။ အမ်ားစုလို အပ္ ပါေသးတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားဆိုတာသူ႔အမ်ိဳးသားရဲ့ အမ်ိဳးသားေရးဆိုင္ရာ ရပိုင္ခြင့္ကို ရခ်င္တာကိုး။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဘာေရးညာေရး ဖြံ့ၿဖိဳးေရးကိစၥလိုခ်င္တာမွန္ေပမယ့္ အဲဒီထက္အေရးႀကီးတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးက ပထမတန္းပိုက်ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီဟာကိုနိုင္ငံေတာ္သမၼတျဖစ္တဲ့ သိန္းစိန္တို႔ကေနၿပီး စဥ္းစား ေဝဖန္ပိုင္းျခားေပးရင္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတေျပာေနတဲ့ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ မျဖစ္နိုင္စရာအေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ေျပာ လိုပါတယ္။ အဲလိုမစဥ္းစားဘဲခုနေျပာတဲ့ဟာေလးနဲ႔အေပၚယံတည္ေဆာက္မွုေလာက္ဘဲလုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥရပ္ဟာေတာ္ေတာ္ႀကီးကိုစဥ္းစားလို႔မရေလာက္ေအာင္ ရွိတဲ့အေနအထားမွာရွိပါတယ္။

ေမး။ ။ ေမလ သမၼတထုတ္ျပန္ခ်က္ ၈ ခ်က္မွာ ၁ ကေန ၄ အထိ အမ်ားအားျဖင့္ လက္ခံနိုင္တယ္ေျပာၾကတယ္။ ၅ ကေန ၈ အထိေတာ့ လက္နက္ခ်ဖို႔ဘာဖို႔ ပါလာေတာ့ လက္မခံနိုင္ၾကဘူး။ ဗိုလ္မွူးတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ဒို႔တာဝန္အေရးသုံးပါးထဲမွာ တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရး ဆိုတဲ့အခ်က္ အေရးႀကီး ဆုံးဘဲ။ စည္း႐ုံးေရးဆိုတာ ငါတို႔ကိုလာေပါင္းပါ ငါတို႔လုပ္သလိုလုပ္လိုက္ပါ ငါတို႔ေျပာသလိုလုပ္လိုက္ပါဆိုတာ စည္းလုံးညီ ညြတ္ေရးလကၡဏာမဟုတ္ပါဘူး။ အနိုင္က်င့္တဲ့လကၡဏာျဖစ္ပါတယ္။ စည္းလုံးဖို႔အတြက္ တိုင္းရင္းသားအားလုံး ရသင့္ရ ထိုက္တဲ့အခြင့္အေရးရၾကရင္ မစည္းလုံးစရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ျမင္တယ္။ တကယ္လို႔စည္းလုံးညီညြတ္ၿပီဆိုရင္ တိုင္းရင္း သားေတြဟာ အျမင္မကြဲေတာ့ဘူး။ ဥပမာ ဒီကေန႔ကြဲျပားခ်က္ေတြဟာ အားလုံးအသိ ဆုံးပါဘဲ။ ဒီကြဲျပားခ်က္ ေတြကိုဦးသိန္း စိန္က အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့မွ စဥ္းစား ၿပီးေတာ့မွ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုင္းရင္း သားစည္းလုံး ညီညြတ္ေရးအားေကာင္းလာမယ္။ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ တိုင္းရင္း သားၿပိဳကြဲေနလို႔ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ ေန တယ္။ တကယ္လို႔ ခုနအခြင့္အေရးကိုေပးလိုက္ရင္ တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးခိုင္ျမဲဲမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုၿပိဳ ကြဲမွာ ေၾကာက္စရာမလိုဘူး။ ဒါေၾကာင့္တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးဟာအဓိကျဖစ္ေနတယ္။

ပါတီေထာင္ဖို႔ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္နက္ေပးအပ္ဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔တိုင္းရင္းသားေတြမွာ ပါတီေထာင္ၿပီး ဝင္ဆန႔္နိုင္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းကပုံအေျခခံဥပေဒလိုအပ္ေနတယ္။ ဒီကေန ျပင္ဆင္ရမယ့္အခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒီကေန႔ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ လက္နက္အပ္မယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ျပည္သူ႔စစ္လုပ္လိုက္မယ္။ ဒါေပမယ့္က်ေနာ္တို႔ဝင္ဆန႔္ နိုင္တဲ့ ဥပေဒမ်ိဳးကို အစိုးရက ျပဳျပင္ေပးမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲက ေတာ္ေတာ္ေလး နဲသြားမယ္။ အဲလိုမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ေတာ့ ဒီတေခါက္အပစ္ရပ္တဲ့အေျခအေနက မီးခဲျပာဖုံးတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးနဲ႔စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီကေန႔ဆိုရင္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အခါမွာ သမၼတအျဖစ္တာဝန္ယူေနတဲ့ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကေန သေဘာထားႀကီးႀကီးထားၿပီးေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ျပည္ေထာင္စုသားအားလုံးေမၽွာ္လင့္တဲ့စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဧကန္မုခ်ျဖစ္မွာဘဲလို႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ PNLO ဟာ ဇူလိုင္လ (၂၃)ေန႔ မွ (၂၆) ရက္ေန႔အထိ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ မြန္ျပည္နယ္ သထုံၿမိဳ႕၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တို႔ရွိ ပအိုဝ္း လူမွုအဖြဲ႕ အစည္း ေတြနဲ႔ေတြ႕ဆုံၿပီး ရွင္းလင္းပြဲလုပ္၊ စစ္တမ္းသေဘာထား ေကာက္ယူခဲ့ပါတယ္။၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ PNLO တို႔ ပထမအႀကိမ္ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။ ယခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ (၅) ရက္ ထိုင္းနိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ ထပ္မံေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။

PNLO ေခၚ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ တြင္ SPNLO ခြဲထြက္ ခြန္တိေဆာင္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ PNLO အဖြဲ႕ ၊ ဗိုလ္မွူးႀကီး ခြန္ဥကၠာ ဦးေဆာင္သည့္ PPLO အဖြဲ႕ နဲ႔ အျခားပအိုဝ္းလူမွုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား စုေပါင္းထားသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္ပါတယ္။