သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း နမၼတူၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မၽွစ္အဆမတန္ရွားပါးသြားၿပီျဖစ္ရာ ရြာသားမ်ားသုံးဖို႔ပင္ ရွာရခက္သည့္ အေျခအေနေရာက္ေနေၾကာင္း နမၼတူ ေဒသခံမ်ားကေျပာပါသည္။


“အရင္ႏွစ္ေတြက ၃-၄ လ ေလာက္ လုပ္ရတယ္။ ဒီႏွစ္ ၂ လ ဘဲရွိတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလကဘဲ ၿပီးသြားၿပီ။ မၽွစ္မရွိ ေတာ့ဘူး။ ဝါးအရမ္းရွားပါးသြားၿပီ” ဟု နမၼတူေဒသခံ စိုင္းခမ္းက ေျပာပါသည္။


တ႐ုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက  လားရွိုး၊ သိႏၷီ ၿမိဳ႕တို႔တြင္ မၽွစ္ေျခာက္လုပ္ငန္းေထာင္ကာ အနီး တဝိုက္ ေဒသခံမ်ားထံမွ မၽွစ္ မ်ားမွာယူ မၽွစ္ေျခာက္လုပ္၍ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေရာင္းခ်သည္ဟု လားရွိုးၿမိဳ႕ခံ လုံးလ ကေျပာသည္။


နမ့္ေယာ္ေခ်ာင္းရိုး၊ နမ့္တူ (ဒုဌ၀တီျမစ္ရိုး)တေလၽွာက္တို႔ရွိမၽွစ္မ်ား အရမ္းရွားပါးသြားေၾကာင္း ေဈးသည္ နန္းမြန္းကေျပာ ဆိုပါသည္။


“ ႏွစ္တိုင္းတူးေရာင္းတယ္။ အရင္ႏွစ္ေတြကျမစ္ေျခာက္ေဈး တပိႆာ တေသာင္းေက်ာ္တယ္။ အခုႏွစ္မၽွစ္ေပၚခ်ိန္မွာ တပိႆာ  ၇,၀၀၀ နဲ႔ အခုေနာက္ဆုံး ၅,၀၀၀ အထိဘဲက်န္ေတာ့တယ္။ မၽွစ္စိမ္းေဈးက တပိႆာ ၂၀၀ ဘဲ။ မၽွစ္စိမ္း ၁၀ ပိႆာမွ မၽွစ္ေျခာက္ တပိႆာရတယ္ ေလ။ မၽွစ္ေျခာက္ အရွည္ ၁၀ လက္မ ထက္ပိုရင္လဲ တ႐ုတ္ေလာပန္းက မယူဘူး။ အမ်ားအားျဖင့္ မၽွစ္စိမ္း ဘဲသြားေရာင္းေပးတာ။ မၽွစ္ေျခာက္လုပ္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ အခု မၽွစ္လဲရွား ေဈးလဲေပါသြားၿပီ။  ဒီႏွစ္ ရြာမွာသုံးဖို႔ေတာင္မွ မၽွစ္က အရမ္းရွားသြားတယ္ ” ဟု ဆိုပါသည္။ 


မၽွစ္စိမ္းရွာေရာင္းသူမွာ မၽွစ္ေပၚခ်ိန္တြင္ တရက္လၽွင္ဝင္ေငြ က်ပ္ ၁၂,၀၀၀ ရရွိေၾကာင္း၊ ျပင္ပ ေန႔စား အလုပ္(လယ္ယာ အလုပ္၊ လက္သမား၊ ပန္းရံအလုပ္) သြားလုပ္ပါက အျမင့္ဆုံးေန႔စားခ က်ပ္ ၈,၀၀၀ ထက္မပိုေၾကာင္း လားရွိုးၿမိဳ႕ခံ စိုင္းညြန႔္ ကလည္းေျပာဆိုပါသည္။


မၽွစ္ေျခာက္လုပ္ငန္းေထာင္ဖို႔ အနည္းဆုံး က်ပ္သိန္း ၁၅၀ ရွိရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အလုပ္သမားငွားပါက တလလၽွင္ စားရိတ္ ၿငိမ္း က်ပ္ ၁၂၀,၀၀၀ လုပ္အားခေပးေၾကာင္း  မၽွစ္ေျခာက္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ ေနသည့္  တ႐ုတ္အမ်ိဳးသား ဦးအားဟုန္ကေျပာပါ သည္။


မၽွစ္ရွာေရာင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို တားဆီးေပးရန္ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ လွုပ္ရွားမွုမ်ား တားျမစ္မွု မ်ားလုပ္ေပးရန္အတြက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ နန္းခမ္းေအးက တင္ျပေပးခဲ့ဖူးသည္။


ထိုသို႔တင္ျပၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁  ကပင္ မၽွစ္ရွာမွု မၽွစ္ေရာင္းဝယ္မွု မျပဳလုပ္ေတာ့ေသာ္လည္း ယခု ၂၀၁၂ ႏွင့္ ၂၀၁၃ တို႔တြင္ မၽွစ္ရွာေဖြ ေရာင္းဝယ္မွု က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္လာေၾကာင္း နန္းမြန္းက ေျပာဆိုပါသည္။


မၽွစ္မ်ားအား နမၼတူျမစ္ကမ္းတေလၽွာက္၊ နမ့္ေယာ္ေခ်ာင္းတေလၽွာက္အျပင္ မန္စံေဒသ၊ လြယ္ေတာက္ေဒသ၊ သိႏၷီၿမိဳ႕ မိုင္းလီ ေဒသ တို႔မွလည္း ရွာေဖြတူးယူေရာင္းခ်ေနၾကေၾကာင္း ေဒသခံေခတ္ပညာတတ္လူငယ္ စိုင္းေအးက ေျပာပါသည္။