အားလုံး ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ တစ္နိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွု ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (NCA)ကို ၂၀၁၅ ႏွစ္လယ္အတြင္း အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားၾကား လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း ေမၽွာ္လင့္ခ်က္သည္ ေလာ္ခီးလာ တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးအၿပီးဝယ္ ယဲ့ယဲ့ေလးသာ က်န္ေတာ့၏။ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္သည္ မပီျပင္ေတာ့၊ ခပ္ေရးေရး မွုန္ရီဝိုးတဝါး ျဖစ္ေနၿပီးလားဟု ေမးခြန္းထုတ္ရန္သာ ရွိ၏ ။

NCA အတည္ျပဳမူၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC)ႏွင့္ တစ္နိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏွိုင္းေရးအဖြဲ႕ (NCCT)တို႔ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ မတ္လ (၃၁)ရက္ေန႔ တြင္ ကနဦး လက္မွတ္ေရးထိုးနိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္တြင္ အၿပီး သတ္ အတည္ျပဳနိုင္ေရး သည္ တိုင္းရင္းသား ထိပ္းသီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အေပၚတြင္ သာ မူတည္၏။ သည့္အတြက္ ပန္ဆန္းညီလာ ခံႏွင့္ ေလာ္ခီးလာ ထိပ္သီးအစည္းအဝးတို႔ကို ဆက္တိုက္ ေခၚယူက်င္းပခဲ့၏။

တကယ္တမ္းက်င္းပသည့္အခါ ပန္ဆန္းညီလာခံက မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္း ထြက္မကိုက္ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ၾကားသိ ရ၏။

အေၾကာင္းကေတာ့ အဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕က ကိုယ္လိုရာကို ဆြဲၿပီး လုပ္သည့္ ညီလာခံသာသာေလာက္ပဲ ျဖစ္သျဖင့္ NCAႏွင့္ ပတ္သက္တာေတြ ဘာမွ မည္မည္ရရ မေဆြးေႏြးရေၾကာင္း၊ ဒီၾကားထဲ နိုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မွုကိုပါ အားမနာပ ေတာင္းဆိုသျဖင့္ နိုင္ငံေရး အစဥ္အလာႀကီးမားသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ျဖစ္သြားၾက၏။ ပါးစပ္အေဟာင္းသားျဖစ္ခဲ့ရ၏။

ဒိျပင္မက ျပည္နယ္ရရွိေရးအတြက္ ဝိုင္းဝန္းေထာက္ခံရန္ အဆိုျပဳသျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ကသိကေအာက္ ပင့္သက္ရွိုက္ခဲ့ရသည္ဟု ဆို၏။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္း (၁၂)ဖြဲ႕သာ ဖိတ္ၿပီး မ်က္ႏွာႀကီးရာ ဟင္းဖတ္ပါ လုပ္သျဖင့္ ညီလာခံ တက္ေရာက္ေရး ဖိတ္ၾကားျခင္းမခံရသည့္ NCCT အဖြဲ႕ဝင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ငယ္မ်ား ေအာင့္သက္သက္ႏွင့္ မအီ မသာ ျဖစ္ၾကရ၏။ ခ်ဳပ္ၿပီးဆိုရေသာ္ ပန္ဆန္းညီလာခံသည္ NCAႏွင့္ အထူးတလည္ ပတ္သက္ဆက္စပ္မွုသိပ္မရွိလွဟု ထင္ရ၏။

NCCTက ကမကထျပဳ ဦးစီးက်င္းပသည့္ NCAကို အၿပီးသတ္ အတည္ျပဳနိုင္ေရး အဖို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးကို KNU ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ေလာ္ခီး လာစခန္းတြင္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၂)မွ (၉)ရက္ေန႔ အထိ ရွစ္ရက္တိုင္တိုင္ က်င္းပခဲ့ေၾကာင္း သိရ၏။ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္း (၁၇)ဖြဲ႕၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ NCCT အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ေလ့လာ သူမ်ား၊ အထူး ဖိတ္ၾကားထားသူမ်ား စုစု ေပါင္း (၁၉၀)ဦး တက္ေရာက္ၿပီး အင္အားႀကီး တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္းေတြျဖစ္သည့္ UWSA / NDAA /RCSS သုံးဖြဲ႕ တို႔မတက္ေရာက္ခဲ့ျခင္းသည္ ထူးျခားမွုႀကီး ျဖစ္သြားခဲ့၏။ UWSAက ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးယူသည့္ (၂၆)ႏွစ္အတြင္း အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ထိေတြ႕ျခင္း မရွိသျဖင့္ သူ႔အဖို႔ NCAသည္ မလိုအပ္လို႔ အစည္းအေဝး မတက္ေ ၾကာင္း ေလ သံဟ၏။ NDAA (မိုင္းလား)သည္လည္း ထိုနည္းအတိုင္း ဆက္ေလၽွာက္၏။ RCSS ကေတာ့ ၿပီးခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔တြင္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည့္ DOCကို ဆုပ္ကိုင္ထားဟန္တူ၏။ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္တာမေတြ႕ရ။

NCA အတည္ျပဳမူၾကမ္း လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ပိုင္း အစိုးရ၏ သေဘာ ထားကို တခ်က္ငဲ့ၾကည့္သင့္၏။ အစိုးရေျပာသည္မွာ ၄င္းတို႔အေနျဖင့္ NCAကို ထပ္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ရန္ အေၾကာင္းမရွိ၊ တိုင္းရင္းသားထိပ္သီးေ ခါင္း ေဆာင္မ်ားအတည္ျပဳခ်က္ကိုသာ ေစာင့္ဆိုင္းေနျခင္းျဖစ္၏။ ထိုးဖို႔ အဆင့္သင့္ျဖစ္ေၾကာင္းဆို၏။ တပ္မေတာ္ဘက္ က တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြါးေန သည့္ AA/ MNDAA /TNLA တို႔အား NCAတြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ျခင္းကို ယတိျပတ္ျငင္းဆို ထား၏။ အစိုးရက သူ႔့သေဘာထားကို ယင္းကဲ့ သို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာထား၏။

ယခု ေလာ္ခီးလာ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ ရလဒ္မ်ားကို သုံး သပ္ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္သည္ ထင္၏။၊ အစိုးရ သေဘာထား ရပ္တည္ ခ်က္ႏွင့္ မည္ေရြ႕မည္မၽွ ကိုက္ညီမွု ရွိသနည္း။ ထပ္တူထပ္မၽွျဖစ္သလား၊ သို႔တည္း မဟုတ္ ျပဒါးတလမ္း သံတလမ္း ျဖစ္ေနသလား။ အစည္းအေဝး ထုတ္ျပန္ေ ၾက ညာခ်က္အရ NCA အတည္ျပဳမူၾကမ္းကို အစည္းအေဝးသို႔ တက္ေ ရာက္လာၾကေသာ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားက အေၾကအ လည္ ေဝဖန္ သုံးသပ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ျပင္ဆင္ျဖည့္ စြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ထပ္မံ အတည္ျပဳနိုင္ခဲ့ပါသည္ ဟုဆိုထား၏။ အစိုးရက ဆိုထားသည့္ ျပင္ဆင္စရာ မရွိပါ ဆိုသည္ႏွင့္ လုံးလုံးလ်ားလ်ား တလမ္းေမာင္းျဖစ္ခဲ့၏။ ယင္းကို မည္ကဲ့သို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမည္နည္း။ မေျဖရွင္းနိုင္လၽွင္ NCAကို ဒီႏွစ္လယ္အတြင္း ထိုးနိုင္ဖို႔အေရးသည္ ေႏြလယ္အိပ္မက္ပမာသာ ျဖစ္မည္ ကို စိုးထင့္ရခ်ည္ရဲ့။

ေလာ္ခီးလာ အစည္းအေဝးက တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းအားလုံးပါမွ NCAကို ထိုးမည္ဆိုသျဖင့္ တပ္မေတာ္ ေျပာသကဲ့သို႔ AA /MNDAA /TNLA တို႔အား ဖယ္ထားမည္ဆိုသည္ႏွင့္ ကြဲလြဲေနျပန္၏။ ၄င္းသည္လည္း NCA အေဆာတလ်င္ လက္မွတ္ထိုးနိုင္ေရးကို ပိတ္ဆို႔ထားသလို ျဖစ္ေနျပန္၏။ ဘယ္နည္းလမ္းသုံး ေျဖရွင္းၾကမည္နည္း၊ အားလုံးက သိခ်င္ၾက၏။

အခ်ိန္ကာလအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလမွာျဖစ္ေစ၊ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ကာလမွာျဖစ္ေစ NCAကို ဘယ္အခ်ိန္ မွာပဲထိုးထိုး အခ်ိန္က အေရးမႀကီး၊ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းသည္သာ အေရးႀကီးဟု တိုင္းရင္းမ်ားဘက္က ဆိုျပန္သျဖင့္ အစိုးရ ျဖစ္ခ်င္သည္ႏွင့္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္၏။

အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ လုပ္ခ်င္၏။ ယင္းကိုေရာ ႏွစ္ဘက္စလုံး မည္သို႔မည္ပုံ ညႇိႏွိုင္းၾကမည္နည္းဟု အားလုံးက မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနၾက၏။

ေလာ္ခီးလာ ထိပ္းသီးအစည္းအေဝးမွ အဖြဲ႕ဝင္ (၁၅)ဦးပါဝင္သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ တစ္နိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကို ဖြဲဲ့စည္း ေပးၿပီး သူ႔လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား ၿပီးဆုံးၿပီးျဖစ္၍ NCCTကို ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္းသိရ၏။ အဆိုပါ အဆင့္ျမင့္ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႕၏ တာဝန္မွာ NCAအတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ထပ္မံျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္သည့္ အခ်က္ (၁၅)ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရ၏ UPWCႏွင့္ ေတြ႕ဆုံညႇိႏွိုင္းေရး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ၏။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ေရွ႕ဆက္စခန္းသြားၾကမည္ ဆိုသည္ကိုေတာ့ အခ်ိန္ယူေစာင့္ၾကည့္ရမည္သာ ျဖစ္၏။

အဆင့္ျမင့္ ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕တြင္ ပါဝင္သည့္ တိုင္းရင္း သား ေခါင္းေဆာင္မ်ား စာရင္းကို ၾကည့္လိုက္ ေတာ့ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္က KNU ဒုဥကၱဌျဖစ္သည့္ ဖဒိုေနာ္စီဖိုးရာစိန္၊ ဒုအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္(၁)က KIO၏ အတြင္းေရး မွူး ေဒါက္တာလဂ်ာ၊ ဒုအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ (၂)က CNF အတြင္းေ ရး မွူး ပူးဇင္က်ဳံး၊ အဖြဲ႕ဝင္ေတြၾကေတာ့ NCCT အဖြဲ႕ ဝင္ေဟာင္းေတြျဖစ္ၾက သည့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီက နိုင္ဟံသာ၊ KIOက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္၊ KNUက ဖဒိုကြယ္ထူးဝင္း၊ PNLOက ဗိုလ္မွူးႀကီး ခြန္ဥကၱာနဲ႔ ခြန္ျမင့္ထြန္း စသည့္ တိုင္းရင္းသားထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါဝင္တာ ေတြ႕ရ၏။

ထူးဆန္းတာက KNPPနဲ႔ သၽွမ္းအဖြဲ႕အစည္းေတြက ကိုယ္စားလွယ္ အမည္စာရင္း မေပးနိုင္ေသးတာပဲ ျဖစ္၏။ သၽွမ္းအဖြဲ႕စည္းေတြအတြက္ SSPP ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးအျပင္ ေနာက္ထပ္သၽွမ္းအဖြဲ႕(အမည္ညႊန္းမထား) ကို္လည္း ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးေပးထားတာ ေတြ႕ရ၏။ ယင္းသည္လည္း ထူးျခားမွုတစ္ခုျဖစ္ျပန္၏။

အဆင့္ျမင့္ ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕၏ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကသည့္ ဖဒိုေနာ္စီဖိုးရာစိန္ႏွင့္ ေဒါက္တာ လဂ်ာတို႔ကို နိုင္ငံေရးသုံးသပ္သူမ်ားက တိုင္းရင္း သားတို႔၏ hardliner ခပ္မာမာနိုင္ငံေရး သမားေတြျဖစ္ေၾကာင္း သိထားၾက၏။ UPWC က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုးႏွင့္ ဥိးသိန္းေဇာ္ တို႔ကိုလည္း အစိုးရ၏။ hardliner မ်ားအျဖစ္ အမ်ားက တင္စားၾက၏။ ယင္းကဲ့သို႔ hardlinerမ်ား အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး ညႇိႏွိုင္း ေဆြးေႏြး ပြဲႀကီး မွ NCAအဖို႔ မည္သည့္ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာမည္ကို အားလုံးက လည္တဆံ့ဆံ့ ေစာင့္ေမၽွာ္ေနေၾကာင္း ၾကားသိရ၏။ အားလုံးအတြက္ ရွဉ့္လည္းေလၽွာက္သာ ပ်ားလည္းစြဲသာ ျဖစ္ေစသည့္ သေဘာတူညီခ်က္၊ လူထုအက်ိဳး၊ တိုင္းျပည္အက်ိဳး ေရွ႕ရွုသည့္ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရပါေစေၾကာင္း ဆုေတာင္းေပးသည့္ သူမ်ားလည္း ဒုနဲ႔ေဒးဟု ဆို၏။

သို႔ေၾကာင့္မို႔ NCA လက္မွတ္ထိုးနိုင္ေရး မထိုးနိုင္ေရးသည္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အဆင့္ျမင့္ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စား အဖြဲ႕အေပၚ ႀကီးႀကီးမားမား တည္မီေန၏။ အစိုးရက ထပ္မျဖည့္ေတာ့ဟုဆိုထားသည့္ကို အခ်က္ (၁၅)ခ်က္ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္နိုင္ေရး အစိုးရ လက္ခံလာေအာင္ မည္သို႔ ညႇိၾကမည္နည္း၊ တပ္မေတာ္က အသိအမွတ္မျပဳသည့္ တိုင္းရင္း သား အဖြဲ႕အစည္း (၃)ဖြဲ႕အား ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးနိုင္ေအာင္ တပ္မေတာ္ကို္ မည္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ဆြဲေဆာင္ စည္း႐ုံးေျဖာင္းျဖနိုင္မည္နည္း ဆိုသည္ကို အားလုံးက ရင္တထိတ္ထိတ္ႏွင့္ နိုင္ငံျခား သဲထိတ္ရင္ဖို ႐ုုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ၾကည့္ရသကဲ့သို႔ ရင္တုန္ပန္းတုန္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရ၏။

အစိုးရ၏ UPWC ဘက္ကေရာ တိုင္းရင္းသားေတြ ေတာင္းဆိုတာေတြကို မည္မၽွအထိ အေလၽွာ့အတင္း လုပ္ေပး နိုင္မည္နည္း၊ NCAကို လက္မွတ္မ ထိုးနိုင္ လၽွင္ နိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ ေနာက္တစ္ဆင့္သည့္ နိုင္ငံေရးမူေ ဘာင္ ေ ဆြးေႏြး ပြဲတို႔၊ နိုင္ငံ ေရးေႏြးပြဲတို႔့ ဆက္က်င္းပျပဳလုပ္ဖို႔ရာ လမ္းပိတ္သြား တာျဖစ္လို႔ ဘယ္လို နိုင္ငံေရး ခရီးမ်ိဳး နဲ႔ သူေရွ႕ဆက္ခ်ီတက္မည္နည္း ဆိုသည္ကို ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပကပါ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾက၏။ NCA မေအာင္ျ မင္ လၽွင္ အစိုးရ၏ Plan Bကေရာ ဘာျဖစ္မလဲဟု အားလုံး့စိတ္ဝင္တစား နားစြင့္ မ်က္စိဖြင့္ ေစာင့္ေန၏။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပ်က္သုဥ္းျခင္း၏တရားခံကို ဘယ္ဘက္ကိုမွ မျဖစ္ေစခ်င္ဟု အားလုံးက သေဘာရ၏။ မျဖစ္ရေအာင္ မည္ကဲ့သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္ကိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အဆင့္ျမင့္ညႇိႏွိုင္းေရး ကိုယ္စား အဖြဲ႕ႏွင့္ UPWCတို႔ အၾကား အေၾကအလည္ အႀကိတ္အနယ္ ညႇိႏွိုင္းရမည္သာ ျဖစ္၏။

မွုန္ရီဝိုးတဝါး NCA လား အေမးအျပာမခံရေလေအာင္ ႏွစ္ဘက္စလုံး အားႀကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ေစလိုသည္မွာ အားလုံး၏ ႏွလုံးသားမွ စီးဆင္းလာသည့္ စိတ္ေစတနာမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစုံ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံး၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ိဳးသားတန္းတူူေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အျပည့္အဝရွိသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အားလုံးက စည္းလုံးညီညႊတ္ စြာျဖင့္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည့္ ေလာ္ခီးလာ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ႏွင့္အညီ တေသြမသိမ္း တက္ညီလက္ညီ ေဆာင္ရြက္သြာၾကပါရန္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္အား သက္ေသတည္၍ ေလးေလးနက္နက္ တိုက္တြန္းပါ၏။

စစ္မင္း
၂၀၁၅ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၉)ရက္
ေခတၱ ေလာ္ခီးလာ
ကရင္ျပည္နယ္