သၽွမ္းျပည္နယ္ေန႔ (သို႔မဟုတ္) သၽွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားေန႔ဟု တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေခၚေဝၚအသုံးျပဳ လာသည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ရ ရက္ေန႔အား သၽွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔အျဖစ္သာ က်င္းပသြားမည္ဟု မူစယ္သၽွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွုအသင္းမွ ေျပာၾကားလိုက္သည္ ။

“ သမိုင္းအရ က်ေနာ္တို႔ ေခၚေဝၚက်င္းပတာပါ ။ သၽွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔ဆိုၿပီး က်င္းပရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က သၽွမ္းျပည္မွာ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ့  တိုင္းရင္းသားအားလုံး ၊ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြအားလုံး ၊ လြတ္လပ္ေရးရယူဖို႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ - ခ်ဳပ္ဆိုတုန္းက ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြ အားလုံးကို ကိုယ္စားျပဳဖို႔ပါ ”- ဟု မူစယ္သၽွမ္းစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုအသင္းမွ စိုင္းျမတ္ေအာင္ က ေျပာပါသည္ ။


၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ဦးေနဝင္း ေခၚဆိုသတ္မွတ္ခဲ့သျဖင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ရ ရက္ေန႔သည္ သၽွမ္းျပည္နယ္ေန႔ ျဖစ္လာရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ယခုလည္း သၽွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားေန႔ ဟု ေခၚေဝၚၿပီး အခမ္းအနား က်င္းပ ေနသည္ကိုလည္း လက္မခံနိုင္ေသးေၾကာင္း ၊ သၽွမ္းအမ်ိဳးသားအားလုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာေန႔ျဖစ္ သျဖင့္ မူစယ္သၽွမ္းစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမွုအသင္းအေနျဖင့္ ၎ေန႔အား သၽွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔ဟု ေခၚဆို ကာ ပြဲက်င္းပရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္ ။


သၽွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔အခမ္းအနားကို မူစယ္ၿမိဳ႕ ေကာင္းမူးခမ္းေက်ာင္းတိုက္၌ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၆ ရက္ႏွင့္ ရ ရက္ ၂ ရက္တာ က်င္းပမွာျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ၆ ရက္ေန႔ ညပိုင္း၌ ယဥ္ေက်းမွုအက ၊ အဆိုမ်ားျဖင့္ ေဖ်ာ္ေျဖမွာျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ရ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္း၌ အခမ္းအနားက်င္းပမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္ ။


၁၉၄၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၁ ရက္ေန႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္မထိုးခင္ သၽွမ္းျပည္ေကာင္စီ ဥကၠ႒၊ နမ့္ဆန္ ေစာ္ဘြား ခြန္ပန္းစိန္ က-  ၁) ေဖေဖာ္ဝါရီ ရ ရက္ေန႔ကို သၽွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားေန႔ ၊ ၂) ဝါစိမ္းနီ အလယ္ဗဟို လဝန္းရွိသည့္ အလံကို ရွမ္းျပည္နယ္ကိုယ္စားျပဳအလံ ႏွင့္ ၃) “ ေခးတိုင္းေခးရာဇာ ” သီခ်င္းကို အလံတင္သီခ်င္း (သို႔မဟုတ္) ရွမ္းအမ်ိဳးသားသီခ်င္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္ ။


၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ သၽွမ္းအမ်ိဳးသားေန႔တြင္ သၽွမ္းျပည္အတြင္း ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးတို႔အျပင္ ဂ်ပန္နိုင္ငံ ၊ အေမရိကန္နိုင္ငံေရာက္ သၽွမ္းမိသားစုမ်ားကလည္း အခမ္းအနား က်င္းပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္ ။