သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ေက်းသီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ စစ္တပ္မွၿခံခတ္သိမ္းယူ သြားေ သာ လူထု၏လယ္ယာၿခံေျမဧကေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ေရွးေဟာင္းေစတီေ တာ္အပါအဝင္ နမ့္ကုံးေရကန္တို႔အား လူထုအပိုင္ျပန္ျဖစ္ေရးအတြက္ ေက်းသီးၿမိဳ႕ခံမ်ား စုေပါင္းေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။


ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က ေက်းသီးၿမိဳ႕ သုဝဏၰဟုန္းခမ္းေက်ာင္းတိုက္တြင္ ေက်းသီးလူငယ္မ်ား စည္း႐ုံးလွုံ႔ေဆာ္မွုျဖင့္ ေဒသခံ လူထု ၃၀၀ ေက်ာ္ေ တြ႕ဆုံကာ အမွတ္ ၁၃၁ ေျခလ်င္တပ္ရင္းမွ ၿခံစည္းရိုးခတ္လိုက္သည့္  လူထုအသက္ေသြးေၾကာ နမ့္ကုံး ေရကန္၊ ေစာ္ဘြားေခတ္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့ေသာ သက္တမ္း ၂၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္သည့္ သမိုင္းဝင္ေ စတီေ တာ္တို႔အား ျပည္သူပိုင္အျဖစ္ ျပန္လည္ရရွိေရးေတာင္းဆိုရန္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾက သည္။

ဓါတ္ပုံ- ေမလ ၂၁ ရက္ လူထုေတြ႕ဆုံပြဲ၊ ခလရ ၁၃၁ မွ ေျမယာမ်ားအား ၿခံခတ္သိမ္းယူထားပုံ၊ နမ့္ကုံးေရကန္ႏွင့္ သက္တမ္း ရာေက်ာ္ရွိ ေကာင္မူးကိန္းေစတီေတာ္မ်ားပုံ (Photo- Ke-Hsi Youth Association)

နမ့္ကုံးေရကန္အနီးေျမမ်ားကို သိမ္းယူမည္ဟု ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ခန႔္က အဆိုပါစစ္တပ္မွ စာတေစာင္ထုတ္ျပန္ရာ သိရွိသူ နည္းပါးသကဲ့သို႔ တရားဝင္ေၾကျငာအေၾကာင္းၾကားျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ ယခုႏွစ္ ၂၀၁၇ မွ ေျမမ်ားကို ၿခံစည္းရိုးလာခတ္မွသာ သိရေၾကာင္း ေက်းသီးလူငယ္ေခါင္းေ ဆာင္ စိုင္းသာလင္းထြန္းက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာသည္။


“ၿခံလာခတ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔လူထု သြားၾကည့္ေတာ့မွ သူတို႔တပ္နားက လူထုလယ္ယာေျမဧက ၂၀ နီးပါးအျပင္ နမ့္ကုံးေရကန္နဲ႔အတူ ေဘးပတ္ ၀န္းက်င္က ေျမလႊတ္ေျမရိုင္းေတြ လူထုကၽြဲႏြားစား က်က္ေျမေတြ လည္း ပါတယ္။ နမ့္ကုံးေရကန္လည္းပါတယ္။ ေရကန္ထိပ္က သက္တမ္း ႏွစ္ေ ပါင္း ၂၀၀  ေက်ာ္ၿပီျဖစ္တဲ့ ၿမိဳ႕ခံေတြရဲ့သမိုင္းဝင္အေမြအႏွစ္ ေကာင္းမူးကိန္းေစတီ၊ ေကာင္းမူးစက္ေစတီ လည္းပါတယ္။ ရ ေနရာရွိတဲ့ ေရထြက္ဦး  နမ့္စိတ္ဟူး လည္းပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လူထုကဒါေတြကိုမေပးခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူထုဆႏၵသေဘာထား အစစ္အမွန္ကိုရယူၿပီးေတာ့ အစိုးရနဲ႔ဌာနဆိုင္ရာကို တင္ျပဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ဆုံတယ္။” – ဟု ၄င္းကေျပာသည္။


ေမလ ၂၁ ရက္ လူထုေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမွုမွ ရရွိေသာ လူထုဆႏၵသေဘာထားမ်ားကို ေက်းသီးလူငယ္အဖြဲ႕ မွ အခ်က္ ၆ ခ်က္ပါ သေဘာထား ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ အဆိုပါေၾကျငာခ်က္တြင္ - ျပည္သူပိုင္လည္းျဖစ္ သာသနာ့ေျမလည္းျဖစ္ေသာ ေျမေနရာမ်ားအား ခလရ ၁၃၁ မွတပ္ပိုင္ေျမအျဖစ္ တံတိုင္းခတ္ယူရာတြင္ ပြင့္လင္းမွုမရွိ၊ လူထုသေဘာထားရယူမွုမရွိျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိတံတိုင္းခတ္ယူေနမွုကို အခ်ိန္အကန႔္အသတ္မရွိ ရပ္ဆိုင္းထားရန္၊ တပ္မွသိမ္းယူေသာ အဆိုပါ နမ့္ကုံးေရကန္ႏွင့္သမိုင္းဝင္ေစတီတို႔အား ျပည္သူလူထုထံ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အဝ ျပန္လည္ေပးအပ္ရန္၊ သိမ္းယူထားေသာ ေျမယာစိုက္ခင္း ၁၆၅ ဧကအား သက္ဆိုင္ရာေတာင္သူမ်ားထံ ျပန္လည္ေပး အပ္ရန္ ေတာင္းဆိုၿပီး ေရကန္ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရဝင္ေရလဲထိန္းသိမ္းေတာ ၁၈ ဧက ျပန္မရမခ်င္း ေတာင္းဆိုမွု၊ လွုပ္ရွားမွုမ်ား ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါရွိပါသည္။


ရရွိလာသည့္ သေဘာတူညီခ်က္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို သၽွမ္းျပည္နယ္အစိုးရ၊ ရလခတိုင္း၊ ေက်းသီးအေျခစိုက္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံး၊ ေျမတိုင္းဦးစီးဌာနထံ တင္ျပေပးပို႔ၿပီး သတင္းမီဒီယာမ်ားကိုလည္း ေပးပို႔ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။


ေရထြက္ဦး ရ ခု နမ့္စိတ္ဟူး မွ စီးဆင္းလာသည့္ေခ်ာင္း ရ ခု စုဆုံရာမွျဖစ္ေပၚလာေသာ ေနာင္ကုံးေရကန္သည္ ေက်းသီးၿမိဳ႕ အေရွ႕ ေတာင္အရပ္ရွိ လုံပုရပ္ကြက္တြင္တည္ရွိၿပီး ေက်းသီးၿမိဳ႕တြင္းေဒသခံလူထု ေသာက္သုံးေရ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး အတြက္ေရအျဖစ္ အဓိက အသုံးျပဳပါသည္။


“တပ္အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ လုံျခဳံေရးအတြက္သိမ္းတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီေရကန္ေတြ ဒီသမိုင္းဝင္ေစတီေတြ နတ္စင္ေတြက ခလရ ၁၃၁ မလာကတည္းက ရွိထားၿပီးသားဘဲေလ။ အဲဒီေစတီေတြ နတ္စင္ေတြ ေရထြက္ဦးေတြ အထြဋ္အျမတ္ေတြရွိတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေစာ္ဘြားေခတ္ကေန ကေန႔အထိ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကထိန္သကၤန္းကပ္လွူပြဲ၊ ေစတီေရသပၸါယ္ပြဲ၊ ရိုးရာနတ္စင္တက္ပြဲေတြ အခ်ိန္အခါအလိုက္ က်င္းပတယ္။ တပ္ပိုင္ထဲပါသြားရင္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ရိုးရာပြဲေတြ က်င္းပနိုင္ေတာ့မလဲ။ ေနာက္ၿပီး တပ္ပိုင္ေျမျဖစ္သြားရင္ အခ်ိန္မေရြး သူတို႔ၿဖိဳပစ္လို႔ရတယ္ ပုံစံေျပာင္းပစ္လို႔ရတယ္ မဟုတ္လား။ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွလုပ္ခြင့္မရွိေတာ့ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဟာေတြ က်ေနာ္တို႔ကို ျပန္ေပးရင္ေတာ့ အရမ္းကို ေက်းဇူးတင္မွာဆိုၿပီး သက္ဆိုင္ရာေတြဆီကို စာတင္ေတာင္းဆိုရတာ ျဖစ္ပါတယ္ ”ဟုလည္း စိုင္းသာလင္းထြန္း က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။


ေက်းသီးမံစံေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ခြန္ဆန္းလက္ထက္ ၁၈၈၉ ခုႏွစ္ကတည္းက ေက်းသီးမံစံအတြင္း ၁၅ အုပ္စုမွ ေဒသခံလူထုက နမ့္ကုံးေရကန္ကို စုေပါင္းျပဳစုမြမ္းမံတည္ေဆာက္လာခဲ့သည္။ အဆိုပါေရကန္မွထြက္ေသာေရကို ေက်းသီးေဒသခံလူထုမွ ေသာက္သုံး၊ စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္မွာ ယေန႔တိုင္ျဖစ္ပါသည္။