သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ပေလာင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသအတြင္း စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡ သည္ ေဒသခံပေလာင္လူမ်ိဳးမ်ား က်န္းမာေရး ဆိုးရြားလ်က္ရွိေၾကာင္း ပေလာင္အမ်ိဳးသမီး အစည္း အ႐ုံး PWO က ေျပာပါသည္။

“စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ကေလးေတြဆို ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလ်ာေရာဂါ ျဖစ္တယ္။ လူႀကီးပိုင္းေတာ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္တယ္။ တြန႔္ဟုန္းမွာဆို စခန္းတခုလုံးနီးပါးဘဲ။ ေဆးဝယ္ဖို႔လည္း သူတို႔မွာ ဝင္ေငြ မရွိဘူး။ ေနာက္ ေဆးေပးခန္းလည္း မရွိဘူး” ဟု PWO မွ ကိုယ္တိုင္စစ္တမ္းသြားေရာက္ေကာက္ယူခဲ့ သူ ေလြးပိုးညိဳဝ္း က ေျပာပါသည္။

ေနရာေဒသ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ရျခင္း၊ ေသာက္ေရ သုံးေရ သန႔္ရွင္းမွု မရွိျခင္း၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီ ညြတ္မွု မရွိသည့္ ပလပ္စတစ္ကာ တဲအိမ္မ်ား၌ ေနရျခင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။

“ေဆးဝါး လာကူေပးတဲ့အဖြဲ႕ မရွိဘူး။ က်မတို႔ သြားေတာ့ ပေလာင္ေက်ာင္းသား လူငယ္အဖြဲ႕နဲ႔ ေပါင္း ၿပီး ေဆးဝါးေတြ သြားကူေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးဝါးေတြ လိုအပ္ေနဆဲပါ ” ဟု ေလြးပိုးညိဳဝ္း က ဆက္ ေျပာပါသည္။

ထို႔ျပင္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားမွာ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလုံမွု မရွိသည့္အတြက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက ဝမ္းစာ အတြက္ တာဝန္ယူေနရေၾကာင္း ဆို၏။

“ျမန္မာစစ္တပ္က ပေလာင္အမ်ိဳးသားေတြကို စစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းတာေၾကာင့္ တျခားေဒသကို ထြက္ေျပးၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကေလး၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ သက္ႀကီးပိုင္းေတြဘဲ က်န္ေတာ့တယ္။ စခန္း ေရာက္ေတာ့လည္း ဝမ္းစာအတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြကဘဲ တာဝန္ယူရတယ္။ ကေလးေတြကိုလည္း ေက်ာင္းမထားနိုင္ၾကဘူး။ စားနပ္ရိကၡာလည္း လိုအပ္ေနတယ္။”

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တို႔၏ကေလးမ်ားသာမက အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကိုပါ သယ္ေဆာင္ၾကရေၾကာင္း၊ စခန္း၌လည္း ဝမ္းစာအတြက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကသာ တာဝန္ယူေနရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္ပြဲသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ပို၍ျဖစ္ေစ ေၾကာင္း PWO က ေျပာပါသည္။

“လမ္းခရီးမွာ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕ ဖိနပ္မစီးရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေျခဖဝါးေတြ ေပါက္ျဗဲၿပီး အနာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕လည္း ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်တယ္။  စစ္တပ္နဲ႔ တိုးမွာစိုးလို႔ လမ္းမႀကီးအတိုင္း ထြက္မေျပးရဲဘူး။ ေတာလမ္းက်ေတာ့လည္း ေျမျမႇုပ္မိုင္းေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ေရွာင္ ရျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြဲႏြားသြားတဲ့လမ္းအတိုင္း ထြက္ေျပးလာၾကရတယ္။ စခန္းတခုကိုေရာက္ဖို႔ အနည္းဆုံး ၂၅ ရက္ အခ်ိန္ယူရတယ္။”

ဒုကၡသည္စခန္းအျဖစ္ သီးသန႔္ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းမရွိဘဲ နီးစပ္ရာသို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ ခိုလွုံေနရ ေၾကာင္း၊ ယခု နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕၊ မန္တုံၿမိဳ႕နယ္ တြန႔္ဟုန္းေက်းရြာႏွင့္ မန္တုံၿမိဳ႕ ကခ်င္ခရစ္ယာန္ဘုရား ေက်ာင္း - ၃ ေနရာ၌ ရြာေပါင္း ၁၅ ရြာမွ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ေျပာပါ သည္။

ပေလာင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေရေဒသျဖစ္ေသာ နမ့္ဆန္ႏွင့္ မန္တုံၿမိဳ႕နယ္၌ အစိုးရတပ္၊ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ၊ သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ႏွင့္ တေအာင္း အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ TNLA တို႔ လွုပ္ရွားရာ နယ္ေျမျဖစ္ၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြား လ်က္ရွိသည္။

မန္တုံၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕နယ္သို႔ စစ္တမ္းသြားေရာက္ေကာက္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ PWO မွ “စစ္ပြဲ၏ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး” အမည္ရွိ စာတမ္းကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာၿပီး နိုဝင္ဘာ ၅ ရက္ မဲေဆာက္၌ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။