ဘာသာရပ္ေတြအလိုက္ ခြဲျခားမယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဘာသာရပ္ေတြဟာ အေရႊ႕အေျပာင္းလုပ္တဲ့ေနရာမွာ အတိမ္းအေစာင္း မခံဆုံးဘာသာရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။ သေဘာကေတာ့ အမွားအယြင္းမခံတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြလို႔ ဆိုနိုင္ ပါတယ္ ။ တဘက္ကလည္း ေအာင္ျမင္တဲ့ နိုင္ငံေရး ၊ စီးပြားေရး အေရႊ႕ေတြျဖစ္ဖို႔ လက္ေတြ႕က်တဲ့ ျပင္ဆင္မွုနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြရွိဖို႔ လိုပါတယ္ ။

အေကာင္ထည္မေဖာ္ခင္ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲ ဆိုတာ အရင္သိဖို႔လိုအပ္သလို မဟာဗ်ဴဟာက်က်ေဆာင္ရြက္နိုင္မွု ၊ ဦးေဆာင္ သူရဲ့ အရည္အခ်င္းစတဲ့အခ်က္ေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္ ။ အခုက အေရႊ႕တစ္ခုကို စသြားေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါေတြေျပာ ေနရျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ စာေရးသူတို႔နိုင္ငံရဲ့ အေနထားအရကေတာ့ Idealism  ( စိတ္ကူးယဥ္ နဲ႔ အေတြးအျမင္ပဓာန ဝါဒ ) သမားေတြထက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို Pragmatism  လက္ေတြ႕ဆန္တဲ့သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သုံး သူေတြ လိုအပ္လွပါတယ္ ။ အေကာင္ ထည္ ေဖာ္ရမဲ့သူေတြ ဦးေဆာင္ရမဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔ နိုင္ငံ့ေရးရာ ဘယ္ကိစၥမွာ မဆိုအသြင္ သ႑ာန္ေကာ အႏွစ္သာရအရပါ လက္ေတြ႕ က်တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မွုေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ့ ေခတ္ၿပိဳင္ ေတြ ထဲမွာ နိုင္ငံေရး သေဘာတရားေရးရာအရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထက္ သာလြန္ႏွံ့စပ္သူေတြ ရွိေပမဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနနဲ႔ သူတို႔ကို ျဖတ္ေက်ာ္ဦးေဆာင္နိုင္ခဲ့တာ သူ႔ရဲ့ လက္ေတြ႕ ဆန္တဲ့ သေဘာတရားေရးရာ က်င့္သုံးမွုေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္ ။


၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံကို လပိုင္းအတြင္း အထူးသျဖင့္ တလ ႏွစ္လအတြင္း က်င္းပမယ့္ အခ်ိန္မဆြဲဘူးလို႔ နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာတာ သတိထားမိပါတယ္ ။ မူအရဆိုရင္ ဒီကိစၥဟာ ႀကိဳဆိုစရာပါ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို လူထုေထာက္ခံမွုနဲ႔ နိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမွု ရထားသူတေယာက္က ခုလို ေျပာတာဟာ တကယ္လည္း ႀကိဳဆိုအပ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ နိုင္ငံေရးျပသနာေျဖရွင္းေရးဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ အသြင္သ႑ာန္နဲ႔ အႏွစ္သာရ ႏွစ္မ်ိဳးလုံး အဆင္ေျပမွ ေအာင္ျမင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တဲ့အတြက္ လပိုင္းအတြင္း ပင္လုံညီလာခံဆိုတဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ပါ့မလားဆိုတာ အနည္းငယ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္ ။


အနည္းငယ္စိုးရိမ္ဆိုတာ ဒီလို ညီလာခံမ်ိဳးကို ကန႔္ကြက္တဲ့ သေဘာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။ လပိုင္းအတြင္း လုပ္ဖို႔ ဆိုတာက လက္ေတြ႕ က်သလား မက်ဘူးလားဆိုတာ သံသယဝင္မိလို႔ပါ ။ သမိုင္းေၾကာင္းအရေကာ ၊ လက္ေတြ႕ေမၽွာ္မွန္းေဆာင္ရြက္ နိုင္စြမ္း  ၊ ျပင္ဆင္နိုင္မွု ၊ အလားအလာ ၊ လက္ေတြ႕က်တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မွု စတဲ့အခ်က္ေတြအေပၚမူတည္ၿပီး အကဲျဖတ္ ေဆာင္ရြက္ရင္ ပိုအဆင္ေၿပ မလားလို႔လည္း ျမင္မိပါတယ္ ။ ခုလို ေျပာေနလို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျမန္စဖို႔ လိုေနတာကို ကန႔္ကြက္တဲ့ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး ။ ေလာေလာ ဆယ္ အေနထားအရ အျမန္စဖို႔ လိုေနတဲ့ အပိုင္းေတြရွိေပမဲ့ နိုင္ငံေရးအရ ဆုံးျဖတ္ၾကမဲ့ အပိုင္းေတြကိုေတာ့ တလ ႏွစ္လအတြင္း အၿပီးသတ္ဖို႔ ဆိုတာ အားလုံးအဆင္သင့္ျဖစ္မျဖစ္ ပါ၀င္နိုင္မွုရွိမရွိ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအျခင္းအရာေတြလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္ ။


တကယ္ေတာ့ သမိုင္းအရ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုနိုင္ခဲ့တာ ပင္လုံညီလာခံ ( ဒုတိယ ပင္လုံညီလာခံ ) ဟာ ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ဆိုနိုင္ေပမဲ့ အဲဒီေခတ္ကာလ အတိုင္းအတာနဲ႔ စဥ္းစားရင္ေတာင္ ျပည့္စုံခဲ့တဲ့ ညီလာခံမဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလိပ္ဆီက လြတ္လပ္ေရးယူနိုင္ေပမဲ့ ျပည့္စုံမွုမရွိတဲ့ ညီလာခံနဲ႔ သေဘာတူခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ျဖစ္ တာေၾကာင့္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ ေရး ထိုးခြင့္မရခဲ့တဲ့ ကရင္ ၊ မြန္စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ ျပသနာေတြတက္ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ ၾကဳံခဲ့ရတာေတြက ယူတတ္ရင္ သင္ခန္းစာရစရာေတြပါ ။


ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္တဲ့ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကိစၥမွာ ဘာေတြ႕ရသလဲဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ဗမာကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဦးေဆာင္ခဲ့ေပမဲ့ သူ႔ေနာက္ပိုင္းတက္လာခဲ့တဲ့ ဦးႏုအပါ၀င္ ဗမာေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစုဟာ ပင္လုံကတိကဝတ္ကို လက္ေတြ႕အေကာင္ထည္ေဖာ္ဖို႔ စိတ္မပါတဲ့အျပင္ အစကတည္းက ငါတို႔သေဘာမတူခဲ့ဘူး။ ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြသာ မ်ားေနခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္ ။ ဆိုရင္ေတာ့ ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားထဲမွာတင္ တိုင္းရင္းသားေတြကို တန္းတူ အခြင့္ ေရးေပးရမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ မေက်လည္ခဲ့တာ ထင္ရွားပါတယ္ ။ ဦးႏုဟာ ဖဆပလ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မေအာင္ျမင္ပဲေအာင္ ဖ်ာလိပ္ ခဲ့ရတဲ့ ၁၉၄၆ ခုနစ္ ပထမ အႀကိမ္ ပင္လုံ ညီလာခံမွာ  ဦးႏုဟာ ဗမာကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တျဖစ္လဲ အျဖစ္တက္ေရာက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ကာ သူ႔ရဲ့ မူေတြက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ေတြကို မစည္း႐ုံးနိုင္ခဲ့ပဲ မေအာင္ျမင္လည္း ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္ ။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဦးႏုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြကို စည္း႐ုံးနိုင္ခဲ့သလဲဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္ေရးအတြက္ ရဲရဲတင္းတင္းအာမခံခဲ့တာ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ ဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္ေတြအၾကားမွာတင္ သေဘာထားေၾကလည္မွု မရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က်ဆုံးသြားတာနဲ႔ ျပသနာေပၚလာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေတာင္ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ရဲ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ပင္လုံက အဲဒီေခတ္ကာလနဲ႔ဆိုရင္ေတာင္ တိုင္းရင္းသားအားလုံးကို ကိုယ္စားမျပဳနိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ ။


လတ္တေလာ အေနထားအရေတာ့ လူမ်ားစုအသိုင္းဝန္းမွာ ထိပ္သီးေတြျဖစ္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္အၾကား တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်လည္မွု တစ္ခုရွိဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္ ။ ဒါမွလည္း လူမ်ားစုက လူနည္းစုကို ဘယ္ေလာက္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတူ ေက်လည္မွု ရွိမွသာ အဆင္ေျပနိုင္မွာ မို႔လို႔ပါ ။


နိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခေနကို ၾကည့္ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ပင္လုံ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ ေခတ္နဲ႔ေတာင္ အေတာ္ကြာျခားသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္ ။ ဗီုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခတ္က တိုင္းရင္းသား တပ္ေတြဆိုတာ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွာ ရွိေနေပမဲ့ သူတို႔က အခုလို သူပုန္ မဟုတ္ေသးတဲ့အျပင္ ဂႏၵီစာခ်ဳပ္အရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ျပည္ေထာင္စုတပ္ အသြင္ေပါင္းစည္းထားၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးတို႔ စစ္လက္နက္ျဖဳတ္ သိမ္းေရးနဲ႔ လုံျခဳံေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလို ကိစၥရပ္ေတြက ပင္လုံမွာ ေဆြးေႏြးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆြးေႏြးစရာ မလိုခဲ့ပါ ဘူး ။


အခုက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ့ စုစုေပါင္း အင္အားက တသိန္းခြဲေလာက္ ရွိေနတဲ့အျပင္ အဲဒီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေတြထဲမွာကိုပဲ နိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲ ေရး လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႕နဲ႔ မထိုးေသးတဲ့ အဖြဲ႕ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးရွိေနကာ မထိုးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ပိုမ်ားေနပါတယ္ ။ ဒါ့အျပင္ လက္မွတ္ မထိုးရေသးတဲ့ အဖြဲ႕ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ အင္အားေတာင့္တင္းတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ျဖစ္ေနတာကလည္း အပစ္ရပ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ အရင္ အေရးႀကီးတဲ့ အေနထားမွာ ရွိေနတာပါ ။ က်န္ေနတဲ့အဖြဲ႕ေတြအမ်ားစုဟာ လက္မွတ္ထိုးခ်င္တဲ့အဖြဲ႕ေတြျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္က လက္ မွတ္ထိုးဖို႔ကို လက္မခံတဲ့ ေအေအ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ ၊ ကိုးကန႔္ MNDAA တို႔လို အဖြဲ႕ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္ ။ အဲဒီလို အေနထားမွာ အစိုးရျဖစ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား အားလုံးလက္ခံမလား ၊ ဘယ္ႏွစ္ဖြဲ႕လက္ခံမလဲဆိုတာက အရင္ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုေနပါတယ္ ။ လက္ရွိစစ္ေရးတင္းမာမွုေတြျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြကလည္း လက္မွတ္မထိုးထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြရဲ့ နယ္ေျမေတြမွာပဲ ျဖစ္ေနတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆနး္စုၾကည္ကေတာ့ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးမွာ အားလုံး ပါ၀င္ေရးဟာ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးတာ သတိထားမိပါတယ္။ဒါကလည္း လိုအပ္တဲ့အရာပါ ။


ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီလက ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပထမ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံဆိုတာကလည္း က်င္းပခဲ့ေပမဲ့ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမဟုတ္တဲ့အျပင္ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးမွုမူေဘာင္အစုအဖြဲ႕နဲ႔ ပါ၀င္မွုအရပါ ျပသနာေတြရွိခဲ့တဲ့ အေျခေနပါ ။ ( တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလြန္းျခင္း ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕စည္းက႑  မပါျခင္း စသျဖင့္ )


ပထမအႀကိမ္ညီလာခံ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ အပစ္မရပ္တဲ့အဖြဲ႕ေတြတက္ေရာက္ေဆြးေႏြးနိုင္မွု မရွိခဲ့ ။


သို႔ေသာ္ ဖက္ဒရာယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ အေျခခံ ရမဲ့ စနစ္ ၊ သယံဇာတခြဲေဝေရး ၊ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသႀကိးအစိုးရေတြ အခြန္ေကာက္ ခံနိုင္ခြင့္တိုးျမႇင့္ေရး ၊ လက္နက္ကိုင္မ်ားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးနဲ႔ လုံျခဳံေရးက႑  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အရပ္သားအျဖစ္ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရး ( နိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီပါက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားကို ေလၽွာ့ခ် ဖ်က္သိမ္းၿပီးတခ်ိဳ႕ကို လုံျခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ရဲ ၊ နယ္ျခားေစာင့္ စသျဖင့္ အသြင္ေျပာင္းေရး ၊ တပ္ဘက္ကေတာ့ အခ်ိန္ကာလသတ္မွတ္ၿပီးနိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူတူ မတူတူ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းကာ တခ်ိဳ႕ကို တပ္မေတာ္ေအာက္နယ္ျခားေစာင့္အျဖစ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ ) စတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို တိုင္းရင္းသားအခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ သေဘာတူညီမွု ရၿပီး အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေတြသာ လုပ္နိုင္ခဲ့ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဗဟို ျပည္မကအစိုးရေတြအၾကား ယုံၾကည္မွုက အမ်ားႀကီးတက္လာေစၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး အတြက္ အေထာက္ကူျပဳနိုင္တဲ့ ကိစၥေတြပဲျဖစ္ပါတယ္ ။


ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံကို ဆက္လုပ္မယ္ တိုင္းရင္းသားအေရး ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ဖက္ဒရာယ္ ျပည္ေထာင္စု ဆိုင္ရာ အေျခခံ ဥပေဒေပၚေပါက္လာဖိုလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာထားတာကေတာ့ ႀကိဳဆိုစရာပါ ။ ဒါေပမဲ့ နိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမွုေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြဟာ ထိလြယ္ရွလြယ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားကာမွ ေတာ္ရာက်မဲ့ အေျခေနပါ ။ လတ္တေလာ အေျခေနအရ ေဆြးေႏြးမွုေတြက ျမန္ျမန္စဖို႔ေတာ့ လိုေနပါတယ္ ။  ဆိုလို တာ ညီလာခံကဲ့သို႔ အၿပီးသတ္ ဆုံးျဖတ္ရမဲ့ အေျခေနမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ အပစ္ရပ္ေရးမွာ အားလုံးပါ၀င္ဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြ မ်ိဳးႏြယ္စုတူေတြအၾကား ဘုံသေဘာ တူညီခ်က္ ေတြအရင္ထြက္လာဖို႔ ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြက အရင္စရမဲ့ ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗမာေတြအေနနဲ႔ က်န္တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စု တိုင္း ရင္းသားအင္အားစုေတြနဲ႔ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ ဗမာထဲမွာမွ အဓိကက်တဲ့အဖြဲ႕စည္းေတြျဖစ္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔လို အဖြဲ႕ေတြ အၾကား ေျပလည္မွု ရွိဖို႔လိုပါတယ္ ။ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုေတြအၾကားမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြအလိုက္ တသံတည္း ထြက္နိုင္ဖို႔ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ေတြရနိုင္ဖို႔အမ်ိဳးသားအဆင့္ဆိုင္ရာ ( ဥပမာအားျဖင့္ ကရင္ျပည္နယ္ကဆိုရင္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕စည္းေတြ ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လူမူ႔အဖြဲ႕စည္းေတြအၾကား ) ေဆြးေႏြးမွုေတြကလည္း လိုအပ္ပါတယ္ ။ အဲဒီက ထြက္လာတဲ့ ရလာဒ္သေဘာတူညိမွုကိုမွ ဗဟိုညီလာခံမွာ ျပန္ေဆြးေႏြးတာ အားလုံးရဲ့ သေဘာဆႏၵပါ၀င္နိုင္ပါတယ္ ။


လတ္တေလာ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္မွာေတာင္ ေသခ်ာစဥ္းစားရင္ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရ ေနရမဲ့ ေနရာက က်ယ္ျပန႔္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအေရးက နိုင္ငံတကာနိုင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္ ။ ဂရိတ္ပါ၀ါ ယွဥ္ၿပိဳင္မွု ( အေမရိကန္ အေနာက္အုပ္စု နဲ႔ တ႐ုတ္ အၾကား ) မွာ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္ေနခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ ေျပလည္ဖို႔ဆိုရင္ တ႐ုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္ လြန္ဆြဲပြဲမွာ ဘယ္ဘက္ကမွ မပါပဲသန႔္သန႔္ေလးေနဖို႔လိုပါတယ္ ။


သေဘာကေတာ့ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားမထိခိုက္တဲ့အေျခေနမွာ တ႐ုတ္နဲ႔လည္း ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံရမယ္ ။ အေမရိကန္နဲ႔လည္း ခင္ခင္ မင္မင္ဆက္ဆံရမယ္ဆိုတဲ့ အေနထားပါ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို႔ဆိုရင္ တ႐ုတ္လိုနိုင္ငံနဲ႔ပါ အေက်လည္သေဘာ တူညီမွုယူဖို႔လိုေနတာ ျငင္းမရတဲ့ ကိစၥပါပဲ ။


လတ္တေလာအေျခေနအရ ေဆြးေႏြးပြဲေတြျပန္စဖို႔ လိုေနတဲ့ဆိုေပမဲ့ နိုင္ငံေရးအရ အၿပီးသတ္ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္နိုင္တဲ့ ပင္လုံလို ညီလာခံမ်ိဳးက ေန႔ခ်င္းညခ်င္း လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပဲ တပ္မေတာ္နဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရအၾကား သေဘာတူညီမွုရေအာင္ ၊ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရနဲ႔ အပစ္မရပ္ေသးတဲ့အဖြဲ႕ေတြ ၊ အပစ္ရပ္ထားတဲ့အဖြဲ႕ေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမွု ျပန္စနိုင္ေအာင္စတဲ့ကိစၥေတြကသာ အလ်င္စလို လိုအပ္ေနတဲ့ကိစၥေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီအဆင့္ေတြမွာ တစုံတရာေက်လည္မွသာအမ်ိဳးသားအဆင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမွုေတြကို အေျချပဳလို႔ ပင္လုံလို ညီလာခံကိုစနစ္တက် က်င္းပတာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ ။ တကယ္ေတာ့တလ ႏွစ္လဆိုတဲ့အခ်ိန္ဟာ တိုေတာင္း လြန္းလွၿပီး ျပင္ဆင္မွုမွာ အခက္ခဲေတြလည္း ရွိနိုင္သလို ညီလာခံျဖစ္ၿပီး မေအာင္ျမင္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြျဖစ္လာခဲ့ရင္ ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြ လည္း ရွိေနပါေသးတယ္ ။ ဒီကေန႔အထိ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား ( နိုင္ငံေရးပါတီေတြ ၊ အပစ္မရပ္ေသးသူေတြ ၊ အပစ္ရပ္ထားသူေတြ အားလုံးကို ဆိုလို ) အစိုးရျဖစ္ၿပီးကတည္းက သီးသန႔္ ေဆြးေႏြးမွု လုံးဝ မရွိေသးပါဘူး ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာကိုေတာင္ အရင္အစိုးရဆီကေန အခုမွ လႊဲယူဖို႔ လုပ္ေနတုန္းပဲျဖစ္ပါတယ္ ။


ေအာင္ျမင္ၿပီး အားလုံးပါ၀င္မဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တရပ္ျဖစ္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ စနစ္က်တဲ့ ျပင္ဆင္မွု ၊ အေမၽွာ္ျမင္ရွိမွုေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သမီးဦးေဆာင္တဲ့ ၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ရင္ ၊ ပင္လုံနာမည္တပ္ၿပီး အေပၚယံဆန္ဆန္သာျဖစ္ေနခဲ့ရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလည္း သိကၡာက်နိုင္ၿပီး သမိုင္းအမည္းစက္ပါ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္ ။ နိုင္ငံေရးမွာ လက္ေတြ႕က်ဖို႔ လိုအပ္လွေၾကာင္းပါ ။