ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနား ဝါေရွာင္ဆရာေတာ္ အရွင္ဝိဇရ ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕ဟာ သၽွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ေက်းသီးၿမိဳ႕က စစ္ဒဏ္ခံေနရတဲ့သူေတြထံကို ယခုအပတ္အေစာပိုင္းက သြားေရာက္ ကူညီေထာက္ပ့ံမွုေပးခဲ့ပါတယ္ ။ ဒီစစ္ေရွာင္ေတြ မိမိက်ဴးလြန္ခံေနရတဲ့အခြင့္အေရး ၊ မိမိရင္ဆိုင္ခံစားေနရတဲ့ အခက္အခဲနဲ႔ ဒုကၡေတြကို ကမၻာကသိေအာင္ ေျပာ ျပဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ပါ တယ္ ။ ဆရာေတာ္နဲ႔အဖြဲ႕ဟာ ဘာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန သၽွမ္းျပည္ နယ္ကိုတကူးတက လာရသလဲ ။ သၽွမ္းျပည္တြင္း ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္တြင္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္လို ကြာျခား သလဲ ။ သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္က ဆိုင္ဖူးက ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းထား ပါတယ္ ။

ေမး ။ ။ ဆရာေတာ္ဘုရား ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ေဝးလံတဲ့ခရီးကို ကိုယ္တိုင္ႂကြခ်ီရပါသလဲ ။ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္ရွိလို႔လဲဘုရား ။


ေၿဖ ။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလည္း သၽွမ္းလူမ်ိဳးအမ်ားႀကီးရွိတယ္ ။ ၅ မ်ိဳးေလာက္ရွိတယ္ ။ သၽွမ္းျပည္ထဲမွာ စစ္ျဖစ္ေနတယ္ ေပါ့ေနာ္ ။ စစ္ျဖစ္ေတာ့ လူထုက အေတာ္ဒုကၡေရာက္ေနတယ္ဆိုတာ ၾကားရတယ္ ။ အဲ့ေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္ မွာ အဓိပတိျဖစ္တဲ့ သၽွမ္းဆရာေတာ္ ဝန္းသိုဆရာေတာ္ႀကီး၊ ေနာက္ သံယာေတာ္ေတြ ၊ ျပည္ပေရာက္ ဘုန္းဘုန္းတို႔အပါအဝင္ ကခ်င္မွာ ရွိတဲ့ သၽွမ္းေတြကေနတတ္နိုင္သေလာက္စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ဒီ ဒုကၡသည္ ေတြကို ကူညီဖို႔ ဝမ္ဝ ဒုကၡသစခန္းကို ေရာက္လာခဲ့တာပါ ။ သၽွမ္းအမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းေတြ႕ဆုံၿပီး ခြန္အားေတြ ေပးရေအာင္ဆိုၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန ဘုန္းဘုန္းတို႔ လာခဲ့တာပါ ။ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်ေတြ႕ဆုံၿပီး ေပးကမ္းလွူဒါန္း ကူညီခ်င္လို႔ ပါ ။


ေမး ။ ။ ဝမ္ဝမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ေတြ႕ရေတာ့ ဘယ္လိုခံစားရလဲ ဘုရား ။


ေၿဖ ။ ။ ဘုန္းဘုန္းတို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူတို႔ေတြက ျမန္မာစကား မေျပာ တတ္ဘူး ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ရဲ့ အခြင့္ အေရးေပါ့ ။ ကိုယ္ျဖစ္ေနတဲ့ ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြ သူတို႔ ျပန္မေျပာျပတတ္ဘူး ။ တတ္နိုင္ရင္ သူတို႔ေတြ အေၾကာင္း ၊ သူတို႔ေတြ မေတာင္းဆိုတတ္တဲ့ သူတို႔ရဲ့လိုအပ္ မွုေတြ အတြက္ ဘုန္းဘုန္းတို႔ ေအာ္ၿပီး ေျပာေပးခ်င္တယ္ ။ ဒီဒုကၡေတြကေန အျမန္ဆုံးလႊတ္ၿငိမ္းေစလိုတယ္ ။ တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီေလာက္အထိ အၾကာႀကီး အခ်ိန္ဆြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေနရတာလဲ ။ က်ေနာ္ က်မတို႔ သၽွမ္းျပည္သူေတြ အရမ္းဒုကၡေရာက္ေနပါတယ္ ။ က်ေနာ္ က်မတို႔ ဘာအျပစ္ရွိသလဲေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒါေလးကို ကူၿပီး ေအာ္ေျပာေပးခ်င္တယ္ ။


ေမး ။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ သၽွမ္းျပည္မွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ဘယ္လို ကြာျခားမွုရွိပါသလဲ ။


ေၿဖ ။ ။ ကခ်င္ျပည္မွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္က ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ ကခ်င္ဒုကၡသ ည္ နဲ႔ သၽွမ္းဒုကၡသည္ေပါ့ ။ သၽွမ္းဒုကၡသည္ ေတြက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မွာ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ ငါးႏွစ္ရွိၿပီ ။ ႏွစ္သစ္ေတာင္ေရာက္ေတာ့မယ္ သူတို႔က မျပန္ရေသးဘူး ။ ဒါေပမယ့္ ဘာကြာလဲဆိုေတာ့ ဒီသၽွမ္းျပည္က သၽွမ္းဒုကၡသည္ေတြက တအားရိုးသားတယ္ ။ ေတာထဲ ေတာင္ထဲမွာေ နၾကေတာ့ ဒီလို ဒုကၡေရာက္လာရင္ သူတို႔ေတြက မေျပာတတ္ မဆိုတတ္ဘူးေလ ။ ကခ်င္ျပည္ က ဒုကၡသည္ေတြက ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ နီးစပ္ ရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ ခရိယာန္ခ်ပ္ေက်ာင္းေတြမွာခိုလွုံရေတာ့ သူတို႔က ေျပာတတ္ဆိုတတ္တယ္ ။ ျမန္မာစကား ကၽြမ္း ကၽြမ္းက်င္က်င္တတ္တယ္ ။ လူမွုဆက္ဆံေရးဘက္မွာ အားေကာင္းတယ္ေပါ့ ။ ဒီဘက္မွာက်ေတာ့ လယ္ဘဲလုပ္တယ္ ။ ျမန္မာ စကား မတတ္ေတာ့ သူတို႔ခမ်ာ ပိုၿပီးေတာ့မွ ဒုကၡေရာက္တယ္ေပါ့ ။ မေျပာ တတ္ မဆိုတတ္ေတာ့ ပိုဒုကၡေရာက္တယ္ေပါ့ ။ ဒီဘက္အားတက္စရာ တစ္ခုက သၽွမ္းသံဃာေတာ္ေတြ လွုမွုအဖြဲ႕အစည္းေတြ ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ကူညီတာေပါ့ ။ အခုေတာင္ ဘုန္းဘုန္းတို႔လာတာ သၽွမ္းဆရာေတာ္ ကိုယ္တိုင္က လိုက္ပို႔ကူညီေပးတယ္ေလ ။


ေမး ။ ။ သၽွမ္းျပည္တြင္းက ဒုကၡသည္ေတြကို ဘယ္လိုအႀကံ ေပးခ်င္ ပါသလဲ ။


ေၿဖ ။ ။ ဘုန္းဘုန္း အေနနဲ႔ အႀကံေပးခ်င္တာကေတာ့ - ဥပမာေပါ့ေနာ္ သၽွမ္းျပည္က စစ္ပြဲနဲ႔ ကခ်င္စစ္ပြဲက ျဖစ္တာျခင္းကြာ တယ္ေပါ့ေနာ္ ။ ကခ်င္ စစ္ပြဲဆို တစ္ခါတည္း ကမၻာေက်ာ္သြားတယ္ ။ သူတို႔ မီဒီယာလည္း အားေကာင္းတယ္ ။ ျမန္မာ တစ္ျပည္ လုံးသိေအာင္ ျမန္မာ စကားကၽြမ္းကၽြမ္း က်င္က်င္ေျပာတတ္ရမယ္ ။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ စာေရးတတ္ရ မယ္ ။ အဲတာေတြ လိုအပ္တယ္ ။


ေနာက္တစ္ခုက ဘုန္းဘုန္းတစ္ပါးတည္းလုပ္လို႔မရဘူး ။ မထိေရာက္ဘူး ။ သၽွမ္းအားလုံးတညီတညြတ္တည္းလုပ္မွ အရာေရာက္မယ္ ။ ဒီသၽွမ္းႏွစ္သစ္ ကူးေပါ့ ။ ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ဆုေတာင္းပြဲနဲ႔ အထူးဆင္ႏြဲမယ္ ။ ႏွစ္သစ္ကူးကို ဆုေတာင္းရင္း ႀကိဳဆိုတာေပါ့ ။ သၽွမ္းႏွစ္ သစ္ကူးပြဲကေန ရသမၽွ ပိုက္ဆံေတြကို အကုန္လုံး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး စခန္းမွာ လုပ္ဖို႔အတြက္ အႏုပညာသမားေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ေပ့ါ ။ ဥပမာ ကခ်င္ စစ္ပြဲလိုမ်ိဳးေပါ့ မေႏွာအလွည ဂီတ အဲ့လိုဘဲ သၽွမ္းေတြလည္း ခ်ယ္ရီ အလွည ဂီတ ဆိုတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစုံပါတဲ့ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အတြက္ ေပါ့ ။ သူတို႔ကို ခြန္အားေပးတာေပါ့ ။ ဒီစစ္ပြဲျဖစ္သြားတာ သၽွမ္းေတြ အားလုံး ညီညြတ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ထဲမွာ သၽွမ္းေတြအားလုံးဘယ္ေလာက္ရွိလဲ ဘယ္ေလာက္ထိ ညီညြတ္ၾကလဲေပါ့ ။


ေမး ။ ။ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမိန႔္မွာလိုပါသလဲ ။


ေၿဖ ။ ။ အခ်စ္နဲ႔ စစ္မွာမတရားတာမရွိဘူးေပါ့ေနာ္ ။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူေတြ မွာ အသက္ရွိတယ္ဆိုတာ စစ္တိုက္တဲ့လူ ေတြေမ့ေနတာ ။ သူတို႔သိတာက စဥ္းစားေနၾကတာက စစ္တိုက္ၿပီးရင္ ေအာင္ပြဲခံဖို႔ဘဲ ။ စစ္ေျမျပင္မွာ ေျမစာ ပင္ ျဖစ္ေနတာက တိုင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုျဖစ္ေနတယ္ ။ အဲ့ေတာ့ စစ္က ၿငိမ္းခ်င္ရင္ၿငိမ္းလိုရတယ္ ။ မၿငိမ္းခ်င္လို႔သာ မၿငိမ္းၾကတာေလ ။ အဲ့ေတာ့ ဘာဘဲ ေျပာေျပာ စစ္က ရပ္ခ်ိန္လဲ တန္႐ုံမကဘူး - ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ မဟုတ္ဘူး - ေျပာင္းလဲခ်ိန္ကို လြန္ေနၿပီ ။ စစ္ကလည္း ကၽြံေနၿပီ။ အဲ့ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းေျပာခ်င္တာ အခ်စ္လြန္ရင္ စစ္ကၽြံျဖစ္တတ္တယ္ ။ အဲ့ေတာ့ စစ္ကၽြံ ျဖစ္ေနတာက ႏွစ္ဘက္ စစ္တိုက္ေနတာေလ အဲ့ေတာ့ ႏွစ္ဘက္လုံးက စစ္ကၽြံျဖစ္ေနတာ ။ ဒါေတြကေတာ့ စစ္ကၽြံမွာ ႏြံနစ္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြေပါ့ ။ ဘုန္းဘုန္း ဒါဘဲေျပာခ်င္ပါတယ္ ။


သၽွမ္းျပည္အလယ္ပိုင္းမွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္တို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ ပြါးေနၾကတာ ၂ လနီးပါး ရွိၿပီျဖစ္ပါတယ္ ။ စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ေ ဒသခံ ေသာင္း နီးပါး ေနရပ္ကစြန႔္ခြါၿပီး စခန္းမွာအခက္အခဲေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္ ။ စစ္ေရွာင္လူထု ေနရပ္အျမန္ဆုံးျပန္လည္ေနထိုင္နိုင္ဖို႔အတြက္လည္း သၽွမ္းအဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္ ။