အျမန္ဆုံးရပ္ဆိုင္းသင့္ၿပီျဖစ္တဲ့ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံစီမံကိန္း
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ေရေႏြးေငြ႕ လၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံစီမံကိန္းကို ယခု အစိုးရ လက္ထက္မွ တင္မဟုတ္ဘဲ အရင္ နအဖ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ကတည္းကပါ ေဒသခံေတြက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ျခင္း မရွိတဲ့ အတြက္ အရပ္ဘက္ လူမွု႔အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ့ ဦးေဆာင္မွုနဲ႔အတူ လူထုက ကန႔္ကြက္တဲ့ စီမံကိန္းေတြ စာရင္းမွာပါ၀င္ခဲ့တာပါ ။
ကန႔္ကြက္ခဲ့တာကလည္း အဆန္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။ လူေနအိမ္ေျခေတြအနီးမွာ တည္ရွိေနတဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္ ခဲ့တဲ့ အျပင္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔လူမွု႔ဘဝေတြအတြက္ ထိခိုက္မွုမ်ားစြာရွိနိုင္တဲ့အတြက္ စီမံကိန္းစတင္စဥ္ ကတည္းက ကန႔္ကြက္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္ ။ သို႔ေသာ္လည္း လုပ္ခ်င္ရာလုပ္ ငါ့ျမင္းငါစိုင္းစစ္ကိုင္း ေရာက္ေရာက္ဆိုတဲ့စစ္အစိုးရေတြရဲ့ ထုံးစံအတိုင္းအေကာင္ထည္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္ ။
စစ္အစိုးရလက္ထက္ကစလို႔ ၂၀၁၄ ခုနစ္ေလာက္အထိကို စက္႐ုံကလည္ပတ္ခဲ့ၿပီးလၽွပ္စစ္ဓါတ္အား ထြက္ႏွုန္း မေကာင္းဘူးဆိုၿပီး ေခတၱရပ္နားခဲ့ရာကတင္ဒါအသစ္ေခၚၿပီး တ႐ုတ္ကုမၼဏီရဲ့ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမွုနဲ႔ျပန္လည္စတင္ လည္ပတ္ဖို႔ လုပ္လာခဲ့ျပန္ပါၿပီ ။ လူမွုေရးရာအက်ိဳးသက္ေရာက္မွု SIA နဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ အက်ိဳး သက္ေရာက္မွု EIA အတြက္ေလ့လာဆန္းစစ္မွုေတြလုပ္ဖို႔ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံခြင့္ရထားတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၼဏီ Wuxi Hua Quang ကေန ကုမၼဏီတစ္ခုကို ဌားရမ္းၿပီး ေလ့လာဆန္းစစ္မွုေတြလုပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္ ။
အခုအထိလည္း ေဒသခံျပည္သူေတြက အဲဒီစီမံကိန္းကို ဆန႔္က်င္ကန႔္ကြက္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီတီက်စ္ ေက်ာက္မီးေသြးသုံးလၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံကုန္ၾကမ္းအတြက္ ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းကို စစ္အစိုးရ လက္ ထက္မွာ ခရိုနီကုမၼဏီျဖစ္တဲ့ ဧဒင္ကုမၼဏီ၂၀၀၄ က တီက်စ္ေဒသမွာတင္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ေလာက္မွ စတင္ တူးေဖာ္ၿပီး ေလာင္စာကုန္ၾကမ္းအတြက္ တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္ ။ ဧဒင္ ကုမၼဏီဟာအႀကီးစားထုတ္လုပ္ ခြင့္ ရရွိထားၿပီး မိုင္းဧရိယာ ဟာ ၅၀၀ ဧကနီးပါးရွိပါတယ္ ။
႐ုံးအေဆာက္အဦးမ်ားပါ အပါဆိုရင္ ဧက ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္ ။ ဒီမိုင္းတြင္း တူးေဖာ္ဖို႔အတြက္ ေက်းရြာ ရ ရြာေလာက္ ဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ေရႊ႕ေျပာင္းေပးခဲ့ရတယ္လို႔ သိထားရပါတယ္ ။ ေလ်ာ္ေၾကးအေနနဲ႔ ကေတာ့ ၂၀၀၀၀ က်ပ္ဝန္းက်င္ဘဲရခဲ့ၾကၿပီး လယ္ေျမအတြက္ မရခဲ့ၾကပါဘူး ။ အခုထိလဲ ေရႊ ့ေျပာင္းခဲ့ရတဲ့ ေက်းရြာ လူထုအတြက္ ဒုကၡမ်ိဳးစုံနဲ႔လူေနမွုဘဝမ်ားကိုၿခိမ္းေျခာက္လ်က္ရွိေနပါေသးတယ္ ။
ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းေတြဟာအနက္ ေပ ၅၀၀ နီးပါးရွိေနၿပီးေက်ာက္မီးေသြးမ်ားဟာ အလိုအေလ်ာက္ မီးေလာင္မွုေတြျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေနတာကိုလဲေတြ႕ရပါတယ္ ။ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ေက်ာက္မီးေသြးမွုန႔္ေတြနဲ႔ စက္႐ုံက ျပာေတြေၾကာင့္ ယားနာလိုေဝဒနာေတြလည္းျဖစ္ေနတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြး မိုင္းတြင္းဟာ အိမ္ေတြနဲ႔ ေပ၂၀၀ ေလာက္ပဲေဝးပါတယ္ ။ ေလာေလာဆယ္မွာ ေဒသခံ ျပည္သူေတြ အဓိက ကန႔္ကြက္ေနတာကမိုင္းကို မဟုတ္ပဲ လၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံကို ကန႔္ကြက္ေနတာပါ ။ ဒါကလည္းစက္႐ုံ ရပ္သြားရင္ အဲဒီေက်ာက္မီးေသြးတူးေဖာ္မွုက ရပ္သြားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံကေတာ့ ေတာင္ႀကီးေအာင္ပန္းကေနလာရင္တီက်စ္အဝင္မွာရွိေနၿပီး လူေနအိမ္ေတြၾကားထဲမွာရွိေနပါတယ္ ။
အရင္စစ္အစိုးရေခတ္တုန္းကေတာ့ အဲဒီစီမံကိန္းကို ကန႔္ကြက္မွုဦးေဆာင္သူေတြကို ေဒသခံ ပအိုဝ္းအဖြဲ႕စည္းျဖစ္တဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြလည္း ရွိတဲ့အတြက္အခ်ိဳ႕တက္ႂကြလွုပ္ရွားသူေတြဟာ ထိုင္းဘက္ကို ထြက္ေျပးရတာေတြလည္းရွိခဲ့ပါတယ္ ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အထိ ေျမစာပုံေတြက လူေနအိမ္ေတြနဲ႔ သိပ္မေဝးသလို ေက်ာက္မီးေသြးပိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ လူေနအိမ္မ်ားနဲ႔အကြာအေဝးဟာေပ ၁၀၀ ေလာက္ပဲရွိတာေတြ႕ရပါတယ္ ။
ရြာမွ တခ်ိဳ႕ကယားနာလိုေတြလည္း ျဖစ္လာေနတဲ့အတြက္ ပြင့္လင္းလာတဲ့ေခတ္မွာ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ့ ပညာေပးမွုေတြနဲ႔အတူ ေဒသခံအခ်ိဳ႕က ေက်ာက္မီးေသြးလုပ္ငန္းေတြကို သကၤာမကင္းျဖစ္လာေနပါတယ္ ။
ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းကေန လ်ပ္စစ္စက္႐ုံကို ရိုလာ မ်ားနဲ႔ေက်ာက္မီးေသြးကိုပို႔ေဆာင္ပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြးပို႔တဲ့လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ လူေနအိမ္ေတြက သိပ္မေဝးဘူးလို႔ေျပာျပရတာဟာ ဒီတီက်စ္စက္႐ုံကို ေဒသခံေတြက ေခတ္အဆက္ဆက္ ကန႔္ကြက္ေနၾကတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာကို သိေစလိုလို႔ ျဖစ္ပါတယ္ ။
အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ တီက်စ္ေဒသဟာ အင္းေလးကန္ရဲ့ အေနာက္ဘက္ ေရေဝေရလဲ ေဒသျဖစ္ေန တာပါပဲ ။ အဲဒီေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းလုပ္ငန္းေတြကို အေျချပဳၿပီး ဘိလပ္ေျမစက္႐ုံေတြ အေျမာက္အျမား တည္ေဆာက္ထားတာေတြလည္းရွိပါတယ္ ။ အကုန္လုံးကစစ္အစိုးရလက္ထက္က စခဲ့တာ ေတြျဖစ္ၿပီး ဦးေနဝင္းထြန္းရဲ့ ပတၱျမားနဂါးလိုခရိုနီေတြလည္းပါပါတယ္ ။ အင္းေလးကန္ထဲဝင္တဲ့ အင္းတိမ္ ( ေခၚ ) အထက္ဘီလူးေခ်ာင္းဟာ အင္းေလးကန္ကို ေရျဖည့္ေပးတဲ့ အဓိကေရအရင္းအျမစ္လည္းျဖစ္ပါတယ္ ။
တန္ခ်ိန္ သန္း ၂၇၀ ေလာက္ထြက္မဲ့ေက်ာက္မီးေသြးသိုက္က ေရထြက္ေတြကို ဒုကၡေပးေကာင္းေပးနိုင္ပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမဧက မ်ားစြာလည္း ပ်က္စီးခဲ့ရၿပီးျဖစ္ပါတယ္ ။ အင္းတိမ္ေခ်ာင္း ကိုပိတ္ထားတဲ့ အထက္ဘီလူးေခ်ာင္းဆည္ဆိုတာ တီက်စ္နားက စက္႐ုံေတြအတြက္ ရည္ရြယ္တည္ ေဆာက္ခဲ့တာ လည္းျဖစ္ပါတယ္ ။ အင္းတိမ္ေခ်ာင္းကေတာ့ ဆည္ေဆာက္ၿပီးခ်ိန္မွစလို႔ ၂၀၁၆ ခုနစ္မွာ မၾကဳံစဖူး ေရခန္းေျခာက္ခဲ့ပါတယ္ ။ အင္းေလးကန္ရဲ့ ေရေဝေရလဲေဒသေတြမွာ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံေတြ ၊ မိုင္းေတြ ၊ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ဘိလပ္ေျမစက္႐ုံေတြ အေျမာက္အျမားေပၚလာတာက ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ျပႆနာေတာ္ေတာ္ရွိပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံအတြက္ တရက္ကိုေရဂါလံ ၄၀၀၀၀ ေလာက္အသုံးျပဳမယ္လို႔ ဆိုထားျပန္ပါတယ္ ။ ေရဘယ္ကရမလဲဆိုတာ စက္႐ုံလုပ္မဲ့ ကုမၼဏီဘက္က ေသခ်ာက်နစြာထုတ္ျပန္မထားဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုေနၾကပါတယ္ ။
ေက်ာက္မီးေသြးစြမ္းအင္သုံးဓာတ္အားေပးစက္႐ုံေတြဟာ ေရထုအတြက္ၿခိမ္းေျခာက္မွုတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ နိုင္ငံတကာ အသိုင္းဝိုင္းေတြက လက္ခံေနတဲ့ အေၾကာင္းရာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါတယ္ ။
ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံေတြရဲ့ အေအးခံစနစ္ေတြအတြက္ ေရပမာဏႀကီးႀကီးမားမား သုံးပါတယ္ ။ အဲဒီ လိုအပ္တဲ့ေရအတြက္ သူတို႔တည္ရွိရာ ေနရာေဒသက ေရအရင္းအျမစ္ေတြကိုစုပ္ထုတ္တဲ့အခါ ငါးေတြအမ်ားအျပားေသဆုံးရပါတယ္ ။
အဲလိုေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ုံေတြကေန အသုံးျပဳၿပီး ျပည္လည္စြန႔္ပစ္တဲ့ေရေတြဟာ သတၱဳအဆိပ္ေတြနဲ႔ အျခားဆိုးက်ိဳးျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြပါဝင္ၿပီး လူေတြရဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ သဘာဝေတာရိုင္း တိရစၧာန္ေတြကို အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္ ။ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းက ထြက္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးဟာ သက္ႏု ေက်ာက္ မီးေသြး မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ဆာလဖာ ပါ၀င္မွုႏွုန္းလည္း ျမင့္မားပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေလာင္စာအျဖစ္သုံးမယ္ဆိုရင္ သက္ရင့္ေက်ာက္မီးေသြး ေတြထက္ ထည့္ဝင္သုံးစြဲရႏွုန္းလည္း ပိုမိုျမင့္မားမွာပါ ။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံက ထြက္တဲ့ မီးခိုးျပာမွုန္ကိစၥက အခုလို စက္အသစ္လွဲလွယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုရွိတယ္ မေျပာတတ္ေပးမဲ့ ကမၻာမွာေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး စက္႐ုံေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အသိဉာဏ္ပညာျမင့္မားလာမွုနဲ႔အတူ သိပ္မတြင္က်ယ္ေတာ့တဲ့ စနစ္တစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါၿပီ ။
ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပး စက္႐ုံမ်ားဟာ ျမစ္ေရခ်ိဳ မ်ားကို အေျမာက္အမ်ား စုပ္တင္ခဲ့ၿပီး ေရပူမ်ား ေရဆိုးမ်ားကိုသာ ျပန္လည္ သြန္ခ်ေပးတာပါ ။ တ႐ုတ္နိုင္ငံမွာ ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပး စက္႐ုံမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၉၀ခုႏွစ္ မ်ားကစလို႔ ျမစ္ငယ္ေပါင္း၂၈,၀၀၀ ပ်က္စီးကြယ္ေပ်ာက္ သြားပါၿပီ ။
တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံေတြ ေရသုံးစြဲမွုဟာ နိုင္ဂါရာ ေရတခြန္ႀကီး၏ တႏွစ္တာအတြင္း သြန္ခ်ခဲ့ေသာ ေရပမာဏနဲ႔ အတူတူပါဘဲ ဟုဆိုလ်င္ယုံၾကည္ နိုင္စရာမရွိ ေသာ္လည္း ပညာရွင္မ်ားက တြက္ခ်က္ ေထာက္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။နိုင္ငံရဲ့ (Ground Water) ေျမေအာက္ေရ အေတာ္မ်ားမ်ားလဲ ပ်က္စီးသြားပါၿပီ။ ေျမာက္ပိုင္းလြင္ျပင္ရဲ့ ေလးပုံ ပုံတပုံမၽွသာ အေကာင္း က်န္ေတာ့တယ္လို႔ သူ႔နိုင္ငံရဲ့ ေရအရင္းအျမစ္ဌာနႀကီးက ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုေနပါၿပီ။ ေတာင္ပိုင္းမွေရကို ေျမာက္ပိုင္းသို႔ လႊဲယူမဲ့ ဧရာမစီမံကိန္းႀကီးေတာင္ စတင္ေနရပါၿပီ။အတြင္းမြန္ဂိုလီယားရွိ ျမစ္မ်ားအတြင္း သို႔ တ႐ုတ္ေက်ာက္မီးေသြး ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ားမွ ေရပူ ေရဆိုးမ်ား တသြင္သြင္စြန႔္ခဲ့မွုေၾကာင့္ ျမစ္ကမ္းမ်ားရွိ ျမက္ခင္းလြင္ျပင္မ်ား ပ်က္စီးဆုံးပါးသြားၿပီ။ ကႏၲာရ အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့တာ အထင္အရွားျဖစ္ေနပါၿပီ။
ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံေတြဟာ တစ္ေန႔တျခား ရွားပါးလာတဲ့ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ ေရအရင္းအျမစ္ေတြကိုအ
ႀကီးအက်ယ္ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတယ္လို႔လည္း ဂရင္းပိစ္အဖြဲ႕က ဆိုထားေတာ့ အင္းေလးကန္နဲ႔ မနီးမေဝးက ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္းေတြ ၊ ေက်ာက္မီးေသြးသုံးစက္႐ုံေတြနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္သုဥ္းမွုေၾကာင့္အႀကီး အက်ယ္ကုစားဖို႔လိုေနတဲ့ အင္းေလးကန္ အေၾကာင္းစဥ္းစားမိရင္ ရင္ေမာရပါေသးတယ္ ။
အခုတီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လၽွပ္စစ္အားေပးစက္႐ုံကို ဆက္လက္ေဆာက္ရြက္မဲ့ တ႐ုတ္နိင္ငံကုမၼဏီဟာ လိုအပ္တဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးကို တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးမိုင္း ျဖစ္တဲ့ ဧဒင္ကုမၼဏီက လုပ္ေနတဲ့ မိုင္းကေနပဲသြင္းဖို႔ သေဘာတူထားပါတယ္ ။ တီက်စ္ေဒသ မွာ ရွိတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးဟာ သက္တမ္းႏု ေက်ာက္မီးေသြးအမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီး ေျမေပၚ တိုင္းတာခ်က္အရ ေက်ာက္မီးေသြးတန္ခ်ိန္ ၂၀ . ၂၀ မီလ်ံတန္ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္ ။
စက္႐ုံသက္တမ္း ၂၂ ႏွစ္အတြငး္ ဒီေက်ာက္မီးေသြးဟာ စက္႐ုံအတြက္ ထုတ္ယူသုံးစြဲမွာျဖစ္ပါတယ္ အခု ဧက ၅၀၀ နီးပါး ရွိေနတဲ့မိုင္းတြင္းကေန မလုံေလာက္ပါဘူး။ မိုင္းတြင္းဟာ ေနရာ ထပ္မံခ်ဲ႕ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ဒါဆိုရင္ မိုင္းတြင္းပတ္လည္မွာ ရွိေနတဲ့စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား ေက်းရြာမ်ားဟာ ထပ္မံ ဖယ္ရွားခံရဖို႔အတြက္ အလြန္စိုးရိမ္စရာေကာင္းေနပါတယ္ ။
ဒီမိုကေရစီကို သြားေနတဲ့ အစိုးရ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္သူ႔အစိုးရကလည္း တိုင္းရင္းသားေဒသေတြက စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေသခ်ာစီစစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ ။ indigenous မူလမ်ိဳးရင္းဆိုင္ရာ အခြင့္ေရးအရဆိုရင္ ဒီလိုစီမံကိန္းေတြက ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ အက်ိဳးစီးပြားအေပၚမူတည္ ဆုံးျဖတ္ရပါမယ္ ။ အခုစီမံကိန္းကို ကန႔္ကြက္ေနတာ တီက်စ္ေဒသ ပတ္ဝန္းက်င္က ရွမ္း ၊ ပအိုဝ္း ၊ ဓႏု ၊ အင္းစတဲ့ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံက ကန႔္ကြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီ နိုင္ငံကိုသြားမယ္ဆိုရင္ ဒီလိုျပည္သူေတြရဲ့အသံကိုနားေထာင္ဖို႔ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္ ။
အခုေလာေလာဆယ္ EIA ၊ SIA လုပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ကုမၼဏီက ပြင့္လင္းျမင္သာမွုသိပ္မရွိတဲ့ ကုမၼဏီသာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံေအာက္ပိုင္းက စီမံကိန္းတခ်ိဳ႕မွာလည္း အဲဒီကုမၼဏီက EIA ၊ SIA လုပ္ရင္းျပသနာမ်ားစြာျဖစ္ေန ပါတယ္ ။ EIA SIA ကိုေျပာမယ္ဆိုရင္ေက်ာက္မီးေသြးထုတ္တာက အစ သယ္ပို႔တာ အဆုံး ၊ ႀကိတ္ခြဲသန႔္စင္မွု ၊ ေရ ေျမေတာေတာင္နဲ႔ လူမွု႔ဘဝ ထိခိုက္မွုရွိမရွိဆိုတာက အစ စစ္ေဆးရပါမယ္ ။
သယ္ယူပို႔ေဆာင္ရာမွာ ဖိတ္စင္လို႔ မရသလို မိုင္းခြဲရင္လည္း အိမ္ေတြကို ထိခိုက္မွုမ ရွိေစေအာင္ စီမံထားရ ပါ့မယ္ ။ ေရကို အမ်ားျပည္သူသုံးစြဲေနတဲ့ေရအရင္းအျမစ္က တဆင့္ ထုတ္ယူလို႔ မရပါဘူး ။ ေက်ာက္မီးေသြးမီးရွို႔ရင္ နိုက္ထရိုဂ်င္ဆာလဖိုဒ္တို႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ၊ ကာဗြန္မိုေနာ့ ဆိုဒ္လို အဆိပ္သင့္ဓါတ္ေငြ႕ေတြလည္းထြက္ေပၚပါတယ္ ။
စြန႔္ပစ္ပစၥည္းေတြထဲ စက္႐ုံကထြက္တဲ့ ေခ်ာ္ျပာေတြကို ဘယ္လိုစနစ္တက် စြန႔္ မ လဲဆိုတာက အေရးႀကီးပါတယ္ ။ ေက်ာက္မီးေသြးကထြက္လာတဲ့ အမွုန္အမႊားေတြက နာတာရွည္ေရာဂါေတြအျပင္ အေရျပားေရာဂါေတြပါျဖစ္နိုင္တဲ့အတြက္ စီမံကိန္းလည္ပတ္ေနစဥ္မွာပါ အဲဒါေတြကို မွတ္တမ္းေတြယူထားဖို႔လည္းလိုပါတယ္ ။ EIA SIA က စီမံကိန္းနဲ႔ မိုင္ ၂၀ ၀န္းက်င္အတြင္း ေဒသေတြကို မျဖစ္မေနေကာက္ယူရမွာပါ ။ ျပည္သူရဲ့ သေဘာတူညီမွု က ေတာ့ အေရးႀကီးဆုံးပါပဲ ။ Cooperate social Responsibilitiesလို႔ေခၚတဲ့ လူမွု႔အက်ိဳးသက္ေရာက္မွုအေပၚ တာဝန္ယူမွုေတြမွာဆိုရင္လည္း လွူဒါန္းေပးကမ္းတာေလာက္ တင္ မဟုတ္ပါဘူး ။ Economic responsibility (Beprofitable) ျဖစ္ၿပီး နိုင္ငံေတာ္အတြက္ အခြန္ေတြ ရေအာင္ လုပ္ေပးနိုင္တာ ၊ အျမတ္ရေအာင္လုပ္ရင္း လုပ္ငန္းေတြ ႀကီးထြားၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးနိုင္တာ ၊ အမ်ားစုကို ဝင္ေငြေတြရေအာင္လုပ္ေပးနိုင္ တာ ၊ လုပ္ငန္းႀကီးေတြ တည္ေဆာက္ ျဖစ္တည္ေစနိုင္တာေတြပါဝင္ပါတယ္ ။ ဒုတိယတစ္ခုက Legal responsibility (Obey the Law) ပါ ။
တားျမစ္ထားတဲ့ ဥပေဒစည္းကမ္း ဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္အလာေတြ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအမ်ားက သတ္မွတ္ထားတဲ့ Institution ေတြကို ေလးစားလိုက္နာ ေစာင့္ထိန္းတာလို႔ဆိုပါတယ္ ။ တတိယကေတာ့ Ethical responsibility ( Be ethical. Do what is right. Avoid harm.) ပါ ။ ဥပေဒအရ ေဘာင္ဝင္ရင္ေတာင္ မလုပ္သင့္ မလုပ္ထိုက္တာ မလုပ္တာလည္း CSR ပါဘဲ ။ ေနာက္ဆုံး ကေတာ့ Discretionary Responsibility (Contribute to the community and quality of life) ျဖစ္ပါတယ္ ။ ရရွိတိုးပြားလာတဲ့ ဝင္ေငြေတြကို ဇိမ္ခံတာေတြ ႂကြားဝါစရာေတြ အက်ိဳးမဲ့တာေတြမွာ မျဖဳန္းတီးဘဲ အက်ိဳးရွိေအာင္ သုံးစြဲနိုင္တာပါ ။ ကမၻာမွာေတာ့ လုပ္ငန္းေတြရဲ့ တန္ဘိုးဟာ ႂကြယ္ဝမွုေတြလုပ္ငန္းခြဲေတြ ပိုင္ဆိုင္မွု႔ေတြ ရွယ္ယာတန္ဘိုးေတြ မဟုတ္ပါဘူး ။ CSR လုပ္နိုင္မွု ကို အေရးေပးလာၾကပါတယ္ ။
အခုျပန္လည္စတင္လည္ပတ္ဖို႔ တာစူေနတဲ့ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းနဲ႔ စက္႐ုံေတြ ကိစၥမွာ လၽွပ္စစ္ထုတ္မဲ့တ႐ုတ္ကုမၼဏီကိုယ္တိုင္ကလည္း ပရိုဖိုင္ သိပ္မျမင့္သလို EIA SIA လုပ္တဲ့ ကုမၼဏီကလည္း နိုင္ငံတကာမွာ EIA SIA လုပ္ေနတဲ့ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ ကုမၼဏီဟုတ္မဟုတ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြက အျငင္းပြားစရာရွိပါ တယ္ ။
လတ္တေလာအေနထားအရေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ သတၱဳ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီကေန တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လၽွပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစက္႐ုံရပ္ဆိုင္းထားဖို႔ အစိုးရထံစာပို႔ထားၿပီးျခဳံငုံသုံးသပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အျမန္ဆုံးရပ္ဆိုင္းသင့္တဲ့စီမံကိန္းျဖစ္ေနပါေၾကာင္း သုံသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္ ။
Ref; ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ုံမ်ားအတြက္ EIA၊ SIA ( ဦးေစာမိုးျမင့္ )
ေဆာင္းပါးရွင္- စိုင္းထြန္းေအာင္လြင္
Tags: Feature