ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါ၀င္ခြင့္အတြက္ ေတာင္းဆိုရာ၌ အေရအတြက္အားျဖင့္ ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းဟု သတ္မွတ္ထားျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ဘဲ ပိုမို ပါ၀င္သင့္သည္ဟု သၽွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား  ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူး ဦးစိုင္းညြန႔္လြင္က ေျပာသည္ ။


၄င္းက “ နိုင္ငံေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးဖို႔ ဘာလို႔ ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းပဲေတာင္းလဲ ။ သတ္မွတ္တာ မေကာင္း ဘူး ။ ပိုၿပီးေတာင္းသင့္တယ္ ။ ႀကိဳးစားသင့္တယ္ ။ လမ္းဖြင့္ေပးသင့္တယ္ ။ အရည္အခ်င္း ေပၚမွာပဲ သတ္မွတ္ခ်င္ တယ္ ။ က်ေနာ့္အိုင္ဒီယာက အမ်ိဳးသမီး ၁၀၀ က အရည္အခ်င္းရွိရင္ ၁၀၀ လုံးက  ေခါင္းေဆာင္လုပ္ သင့္တယ္ ။”  ဟု ဆိုသည္ ။


ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အမ်ိဳးသမီး ပါ၀င္ခြင့္ အတြက္ ေတာင္းဆိုရာ၌ ၃၀ ရာခိုင္ႏွုန္းသည္ သတ္မွတ္ ထားျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အနည္းဆုံး ပါ၀င္သင့္သည့္ အေရအတြက္အားျဖင့္ ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အမ်ိဳးသမီးအေရးတက္ႂကြလွုပ္ရွားသူ အမ်ားစုကဆိုသည္ ။


အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ပဋိပကၡႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္သူမ်ား ၊ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္ခဲ့သူ  မ်ားႏွင့္ပဋိပကၡဒဏ္ ခံစားၾကရသူမ်ားအျဖစ္ အမ်ိဳးသားမ်ားၾကဳံေတြ႕သည့္ အေတြ႕အၾကဳံမ်ားႏွင့္ မတူဘဲ သီးျခားပုံစံျဖင့္ ျပည္တြင္း၏ အက်ိဳးဆက္ကို ခံစားၾကရသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ၂၀၁၆  ဂ်န္နဝါရီလက ထုတ္ျပန္ သည့္ TNI ၏ “အမ်ိဳးသမီးမပါဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းမွု မရွိနိုင္” ဟူသည့္ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ ။


အားလုံးပါ၀င္သည့္ ထိေရာက္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ နိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမွု လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခု ျဖစ္ထြန္း ေစရန္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေနျဖင့္ ပဋိပကၡမ်ားကို ကာကြယ္ေျဖရွင္းနိုင္မည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္သည့္ အဆင့္ တိုင္း၌လိုအပ္သည္ဟုလည္း အဆိုပါ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ ။


ျမန္မာနိုင္ငံသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ခံခဲ့ရသည့္ နိုင္ငံျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ သြားေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါ၀င္သင့္သည္ဟုလည္း ကရင္ အမ်ိဳးသမီး ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အဖြဲ႕မွ ဧရိယာမန္ေနဂ်ာ (ကရင္ျပည္နယ္)  ေနာ္စင္သီယာဝင္းက  ေျပာသည္ ။


ယင္းအျပင္ သၽွမ္းအမ်ိဳးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လွုပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရးအသင္းရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ပုဂၢိဳလ္ ႏွင့္္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာနိုင္ငံ) ရဲ့ မူဝါဒေရးရာဦးေဆာင္ ေကာ္မတီဝင္ ယိင္းဟန္ဖ ကလည္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးႏွင့္ နိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး  “ အခုကမၻာေပၚမွာ အမ်ိဳးသမီး ဦးေဆာင္ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားလာၿပီ ။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက႑မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမ်ား ဆြဲေခၚ ပါဝင္သင့္တယ္ နိုင္ငံေရး  အဆင့္ဆင့္တိုင္း အခန္းက႑မွာ အမ်ိဳးသမီးပါဝင္သင့္တယ္ ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီးရဲ့ အခက္အခဲ ၊ က်န္းမာေရး ၊ ပညာေရး ၊ လူမွုေရး အစေသာ အမ်ိဳးသားေတြ အကုန္မသိဘူး “ ဟု ေျပာသည္ ။


အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းကို ပေပ်ာက္ေစေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (CEDAW) ကို ျမန္မာနိုင္ငံကလက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး အဆိုပါစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ ၄ ႏွင့္ ရ တြင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ရာ၌ အမ်ိဳး သမီးမ်ား ပါ၀င္မွုကို ျမႇင့္တင္ေပးသည့္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို  ခ်မွတ္ေပးထားသည္ ။


ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ေကာက္ယူထားေသာ သန္းေခါင္စာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ လူဦးေရ  ၅၁ သန္း ေက်ာ္ ရွိၿပီး အေရအတြက္ ထက္ဝက္ေက်ာ္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားျဖစ္သည္ ။