ေအာက္တိုဘာလ ၃၁ ရက္က ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ ဆင္ထနားဟိုတယ္မွာ Karenni Civil Society Network (KCSN) ကအစိုးရဘက္က ကတိမတည္ သေဘာတူညီမွု မလိုက္နာတာေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အားေလ်ာ့လာတယ္လို႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ဂၽြန္လ ၂၇ ရက္ က   ကရင္နီတပ္ဖြဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲကို ျမန္မာစစ္တပ္ကက်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ မတ္လ ၇ ရက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ပိုင္း  ျဖစ္ပြါးတဲ့ တိုက္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ 

ေနာက္တခုက ဖ႐ူးဆိုးၿမိဳ႕နယ္မွာ စစ္ေရးေလ့က်င့္ သင္တန္းေက်ာင္းအမွတ္ ၁၄ တည္ေဆာက္မယ့္ စီမံကိန္းအတြက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္စလုံးပါဝင္တဲ့ ျပည္နယ္အဆင့္ေကာ္မတီဖြဲ႕ၿပီး လူထုဆႏၵေကာက္ယူ မယ္။ အဲဒီမွာ နယ္ေျမသိမ္းပိုက္မွုမ်ားေတာ့ ျပန္လည္သုံးသပ္ဖို႔အတြက္ျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္း ေကာ္ မတီဖြဲ႕တဲ့အခါ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ ျပည္နယ္အစိုးရကဘဲအဓိကပါဝင္ေနတယ္။ အစီရင္ခံစာပို႔လာေတာ့လဲ လူထု ဆႏၵဘယ္လိုရွိတယ္ဆိုတာ မပါဝင္ပါဘူး။ တည္ေဆာက္ေရး ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာ ဘဲရွိတယ္။

ေနာက္တခုက ႏွစ္ဖက္စလုံးသေဘာတူထားတာက ကယားျပည္နယ္အတြင္း စီမံကိန္းႀကီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုဆီကို သတင္းအခ်က္အလက္ခ်ေပးမယ္။ Civil Society Organization  စီအက္စ္အို ေတြ  သတင္းအခ်က္ အလက္ရယူဖို႔လဲ ခြင့္ေပးမယ္ လို႔ေျပာတယ္။ စက္တင္ဘာလမွာ တာ့ထန္(တ႐ုတ္)ကုမၼဏီက တာဝန္ယူတဲ့ ရြာသစ္ႀကီးဆည္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သတင္း အခ်က္အလက္ရယူဖို႔သြားေတာ့ တားဆီးျခင္းခံရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ စာရြက္ေပၚမွာဘဲရွိတယ္။ လက္ေတြ႕ဘာမွမရွိဘူး။

ဒီအတြက္ေနျပည္ေတာ္အစိုးရကေနၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။  FPIC Free, Prior and Informed Consent ဆိုတဲ့ လြတ္လပ္ျခင္း၊ ႀကိဳတင္အသိေပးျခင္း ၊ အခ်က္အလက္အျပည့္အစုံရရွိျခင္းအေပၚမူတည္ေသာ သေဘာတူညီမွုဆိုတဲ့ မူဝါဒကိုက်င့္သုံးဖို႔လဲ တိုက္တြန္းသြား တယ္။

အခုလို အစိုးရဘက္က က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြကေတာ့ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ ေတာ့ဘူးလို႔ေျပာရပါမယ္။ က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္တဲ့အဖြဲ႕ရဲ့ နာမည္နဲ႔ ေနရာေတြသာကြဲတာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ကိုပင္လုံမွာလုပ္ခဲ့တယ္။ ဦးေနဝင္းက ဖ်က္တယ္။ အဲဒီကတည္းက အစဥ္အလာရွိလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာအစိုးရရဲ့အမွားခ်ည္းခ်ည္းလို႔ အျပစ္ဖို႔လို႔လဲ မရျပန္ပါဘူး။ တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြေတာ့ ရိုးသားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒါလိုခ်င္တယ္ ဒါေပးပါလို႔ ဒဲ့ဒိုး ေျပာတယ္။   ျမန္မာတပ္မေတာ္ဘက္မွာေတာ့ အဲလိုမဟုတ္ဘူး။ ရိုးသားတဲ့လူဟာလဲ အားနည္းခ်က္ရွိတာဘဲ ဆိုၿပီး အားနည္းခ်က္ေတြကိုရွာၿပီး ထိုးႏွက္ေနက်ျဖစ္တယ္။ 

အစိုးရဆိုတာ အမွားကိုသူတို႔လုပ္ခ်င္သေလာက္လုပ္မယ္။ လုပ္ခဲ့တဲ့အမွားကို အမွန္ အနည္းအက်ဥ္းနဲ႔ ျပန္ဖုံးတယ္။ နိုင္ငံတကာက ခြင့္လႊတ္ေအာင္ ေမ့သြားေအာင္လုပ္တယ္။ အစိုးရဆိုေတာ့ အမ်ားကလဲ လက္ခံ တယ္။

ဒါေပမယ့္က်ေနာ္တို႔တိုင္းရင္းသားေတြက အဲလိုလိုက္တုလို႔မရဘူး။ လိမ္ညာတဲ့ဘက္မွာ သူတို႔ကို နိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ နားလည္မွုလြဲတာရွိရင္ - သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ၿပီးၿငီးျပ႐ုံနဲ႔ မရေတာ့ဘူး။ ဒါက ဆက္ၿပီးအရွုံးေပးသြားဖို႔ေျပာဒါေတာ့ မဟုတ္ ဘူး။ ျပႆနာ ရွိလာယင္ ေျဖရွင္းဖို႔လမ္းအမ်ားႀကီးရွိတယ္ ။ အျခားနည္းလမ္းေတြလဲ အသုံးျပဳသင့္တယ္။

အနိုင္ယူခ်င္တဲ့အက်င့္ဆိုတာက ေဖ်ာက္လို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ အနိုင္ယူမွုကို အနိုင္ယူမွု နဲ႔ျပန္ၿပီး လက္စားေခ်မယ္ဆိုရင္ သံသရာကမဆုံးနိုင္ဘူး။ ဗုဒၶအဆုံးအမလဲရွိသားဘဲ။ ကိုယ့္အေပၚ အနိုင္ က်င့္ယူလာတဲ့သူကို ကိုယ္ကခြင့္လႊတ္နိုင္ေပမယ့္ ကိုယ္ကေန  အနိုင္က်င့္ထား တဲ့သူကိုေတာ့ ကိုယ္က ခြင့္မလႊတ္တတ္ၾကဘူး ဆိုတာပါဘဲ။

ဒါေပမယ့္ အခု ကရင္နီက လုပ္တဲ့သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲဟာ ၿငီးျပ႐ုံသက္သက္မဟုတ္ပါဘူး။ လူထု ဘက္ကလဲ - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူအပစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ညႀကီးမင္းႀကီးလဲ လယ္ဆင္း ယာဆင္း လုပ္ရဲလာတယ္လို႔ေျပာတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာပါ။

ေနာက္တခုက အစိုးရအတိုက္အခံအဖြဲ႕ကို ျပည္တြင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ခြင့္ေပးတယ္။ ဒါလဲ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာလို႔ဆိုရပါမယ္။  ကရင္နီအဖြဲ႕ဟာ အခုမွ ပထမအႀကိမ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမတိုင္ခင္ ရန္ကုန္မွာလဲ လုပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔ကေပါ့။ စီးတီးစတားဟိုတယ္မွာသြားလုပ္ခဲ့တယ္။ ဒီအဖြဲ႕ဟာ KNPP ရဲ့ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ဘဲသြားတာ။ ေဘးကင္း ရန္ကင္း နဲ႔ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္လုပ္လာနိုင္ခဲ့တယ္ဆိုတာက အေကာင္းဘက္ လကၡဏာေဆာင္ တာပါဘဲ။